Қырғыз Алатауы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Arystanbek (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 5-жол: | 5-жол: | ||
|Сурет = Қырғыз Алатауы.jpg |
|Сурет = Қырғыз Алатауы.jpg |
||
|Сурет ені = |
|Сурет ені = |
||
|Сурет атауы = Қырғыз Алатауы |
|Сурет атауы = Қырғыз Алатауы |
||
|lat_dir = |
|lat_dir = |lat_deg = 42|lat_min = 30|lat_sec = 0 |
||
|lon_dir = |
|lon_dir = |lon_deg = 74|lon_min = 35|lon_sec = 0 |
||
|region = KGZ |
|region = KGZ |
||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
| 19-жол: | 19-жол: | ||
|Биіктігі = 4857 |
|Биіктігі = 4857 |
||
|Карта = |
|Карта = |
||
|Позициялық карта 1 = Қырғызстан |
|||
|ПозКарта 1 ені = |
|||
|crosses180 = |
|||
|Позициялық карта 2 = |
|||
|ПозКарта 2 ені = |
|||
|Ортаққордағы санаты = |
|Ортаққордағы санаты = |
||
}} |
}} |
||
'''Қырғыз Алатауы''', ''Қырғыз жотасы'' — [[Қырғызстан]]дағы таулы жота. Батыс бөлігінің солтүстік беткейі [[Қазақстан]] жерінде ([[Жамбыл облысы]]). Жалпы ұзындығы 375 км (шамамен 160 км бөлігі Қазақстан аумағында, Аспара асуы). Батысында [[Тараз]] қаласы атырабынан басталып, шығысында [[Шу]] өзенінің аңғарындағы Боам шатқалына тіреледі. Жотаның биік жері шығысындағы Батыс Аламедин шыңы (4875 м). Қазақстандағы ең биік жері [[Меркі өзені]]нің бастауындағы шың (4102 м) |
'''Қырғыз Алатауы''', ''Қырғыз жотасы'' ({{lang-ky|Кыргыз Ала-Тоо}}, {{lang-kk|Қырғыз Алатауы}}) — [[Қырғызстан]]дағы таулы жота. Батыс бөлігінің солтүстік беткейі [[Қазақстан]] жерінде ([[Жамбыл облысы]]). Жалпы ұзындығы 375 км (шамамен 160 км бөлігі Қазақстан аумағында, Аспара асуы). Батысында [[Тараз]] қаласы атырабынан басталып, шығысында [[Шу]] өзенінің аңғарындағы Боам шатқалына тіреледі. Жотаның биік жері шығысындағы Батыс Аламедин шыңы (4875 м). Қазақстандағы ең биік жері [[Меркі өзені]]нің бастауындағы шың (4102 м) |
||
== Геологиясы мен сипаты == |
== Геологиясы мен сипаты == |
||
15:49, 2014 ж. желтоқсанның 17 кезіндегі нұсқа
| Қырғыз Алатауы | |
 Қырғыз Алатауы | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Тау жүйесі | |
| Ұзындығы |
375 км |
| Ең биік шыңы | |
| Биіктігі |
4857 м |
| Орналасуы | |
|
42°30′00″ с. е. 74°35′00″ ш. б. / 42.50000° с. е. 74.58333° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°30′00″ с. е. 74°35′00″ ш. б. / 42.50000° с. е. 74.58333° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер | |
|
| |
Қырғыз Алатауы, Қырғыз жотасы (қыр. Кыргыз Ала-Тоо, қаз. Қырғыз Алатауы) — Қырғызстандағы таулы жота. Батыс бөлігінің солтүстік беткейі Қазақстан жерінде (Жамбыл облысы). Жалпы ұзындығы 375 км (шамамен 160 км бөлігі Қазақстан аумағында, Аспара асуы). Батысында Тараз қаласы атырабынан басталып, шығысында Шу өзенінің аңғарындағы Боам шатқалына тіреледі. Жотаның биік жері шығысындағы Батыс Аламедин шыңы (4875 м). Қазақстандағы ең биік жері Меркі өзенінің бастауындағы шың (4102 м)
Геологиясы мен сипаты
Қырғыз Алатауы метаморфтық тау жыныстарынан, шөгінділерден және порфирит, граниттен түзілген. Солтүстік беткейі оңтүстігіне қарағанда жатық, бірнеше сілемдерден тұрады. Бөктерлерінде суармалы егіншілік дамыған. Орта биіктіктегі белдеу малшылардың жазғы жайлауы саналады. Беткейлерінде 2500 м биіктікке дейін дала өсімдіктері, шырша, арша, одан жоғары жағында субальпі, альпі шалғындығы өседі.
Климаты
Тау бөктерінде ауаның орташа температурасы қаңтарда –5 — 6˚C, шілдеде 23 — 24˚C, жылдық орташа жауын-шашын мөлшері 300 мм, тау шақалдарында 800 мм. Жазы қоңыржай жылы, биік таулы өңірінде салқын.
Топырағы
1100 — 1200 м биіктікке дейін сұр, бозғылт қоңыр топырақты, 2200 — 2500 м-ге дейін қоңыр қызғылт және қара топырақты таулы дала алқабы қалыптасқан. 2500 — 3000 м-ге дейін биік таулы шалғынды дала белдемі орналасқан.
Мұздықтары
3700 м-ден жоғарыда көп жылдық қар және мәңгі мұздықтар кездеседі. Мұздықтардың аумағы 223 км² (Қазақстанда Меркі өзенінің бастауында шағын мұздық орналасқан).. [1][2]
Дереккөздер
- ↑ Қазақстан Энциклопедиясы
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5