Тышқан (компьютер): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Bolatbek Тінтуір бетін Тышқан (компьютер) бетіне жылжытты
ш Bot: Migrating 86 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7987 (translate me)
25-жол: 25-жол:
[[Санат:Информатика]]
[[Санат:Информатика]]
{{Link GA|de}}
{{Link GA|de}}

[[af:Muis (rekenaar)]]
[[als:Maus (Computer)]]
[[ar:فأرة (حاسوب)]]
[[az:Siçan (kompüter)]]
[[be:Камп'ютарная мыш]]
[[be-x-old:Кампутарная мыш]]
[[bg:Мишка (хардуер)]]
[[br:Logodenn (stlenneg)]]
[[bs:Miš (hardver)]]
[[ca:Ratolí (ordinador)]]
[[cs:Počítačová myš]]
[[da:Computermus]]
[[de:Maus (Computer)]]
[[el:Ποντίκι (υπολογιστές)]]
[[en:Mouse (computing)]]
[[eo:Komputila muso]]
[[es:Ratón (informática)]]
[[et:Arvutihiir]]
[[eu:Sagu (ordenagailua)]]
[[fa:موشواره]]
[[fi:Hiiri (osoitinlaite)]]
[[fr:Souris (informatique)]]
[[ga:Luchóg]]
[[gl:Rato (informática)]]
[[gu:કોમ્પ્યુટર માઉસ]]
[[he:עכבר (מחשב)]]
[[hi:मूषक (संगणक)]]
[[hr:Računalni miš]]
[[hu:Egér (számítástechnika)]]
[[hy:Մկնիկ]]
[[id:Tetikus]]
[[io:Informatik-apuntilo]]
[[is:Tölvumús]]
[[it:Mouse]]
[[ja:マウス (コンピュータ)]]
[[jv:Tetikus]]
[[ka:მაუსი (კომპიუტერი)]]
[[ko:마우스]]
[[ky:Чычкан (манипулятор)]]
[[la:Mus (computatralis)]]
[[lb:Computermaus]]
[[ln:Mpóko (esálela)]]
[[lo:ເມົາສ໌]]
[[lt:Kompiuterio pelė]]
[[lv:Datorpele]]
[[mhr:Коляиге]]
[[mk:Сметачко глувче]]
[[ml:മൗസ്]]
[[mn:Компьютерийн хулгана]]
[[ms:Tetikus]]
[[my:ကြွက် (ကွန်ပျူတာ)]]
[[nds:Muus (Reekner)]]
[[nl:Muis (computer)]]
[[nn:Datamus]]
[[no:Datamus]]
[[oc:Mirga (ordinator)]]
[[pa:ਮਾਉਸ]]
[[pl:Mysz komputerowa]]
[[pnt:Πεντικόν (υπολογιστές)]]
[[pt:Rato (informática)]]
[[qu:Antañiqiq ukucha]]
[[ro:Maus]]
[[ru:Компьютерная мышь]]
[[sa:मूषकम्]]
[[scn:Mouse]]
[[sh:Kompjuterski miš]]
[[simple:Computer mouse]]
[[sk:Myš (hardvér)]]
[[sl:Računalniška miška]]
[[sr:Рачунарски миш]]
[[sv:Datormus]]
[[ta:சுட்டி]]
[[tg:Мушаки компютер]]
[[th:เมาส์]]
[[tl:Maws]]
[[tr:Fare (bilgisayar)]]
[[uk:Комп'ютерна миша]]
[[ur:فارہ]]
[[uz:Kompyuter sichqoni]]
[[vi:Chuột (máy tính)]]
[[war:Maws]]
[[xmf:ჭუკია (კომპიუტერი)]]
[[yi:מויז (קאמפיוטער)]]
[[zh:鼠标]]
[[zh-classical:鼠標]]
[[zh-yue:滑鼠]]

15:22, 2013 ж. наурыздың 11 кезіндегі нұсқа

Қазіргі 2007 заманның компьютерлік тышқаны. Жалпы қалыпталған қасиеттері — екі түйме мен тегершік.
Тышқан (компьютер)

Тышқан (ағылш. mouse — тышқан) — бейнебетте көрсетілген белгілі бір тілдесу элементтерін меңзеп, оларды бөлектеу үшін пайдаланушы қолданатын құрылғы.

Тышқанның бір қолмен ұстауға арналған, жайпақ табанды қаптамасы, үстінде бір немесе бірнеше батырмасы, түп жағында көп бағытты бергіш құрылғысы (әдетте кішкентай шар) және оны компьютерге жалғайтын сымы болады.

Тышқанды қозғай отырып, пайдалану бейнебеттегі жүгіргіні басқарады. Бейнебетте элементтер мен әмірлер таңдау үшін пайдаланушы тышқан батырмаларының бірін басып, тышқан нұқымын жасауы керек.

Түрі

Айналдырғыш тышқан немесе дөңгелекшелі тышқан, оның сол жақ және оң жақ батырмаларының арасында дөңгелекшесі бар. Ол бейнебет құрамын біртіндеп қарап шығуға мүмкіндік береді.

Оптикалық тышқан – меңзейтін құрылғының соңғы жаңа түрі, онда жұмыршақтың орнына жарық шығаратын элемент орнатылған. Ол жарық шығаратын элемент шағылыстыратын жарық ағынының өзгеруіне жауап ретінде жылжуды тіркеп отырады.

Меңзері

тышқан меңзері (Курсор мыши; mouse cursor) — тышқан арқылы дисплей экраны бойынша орын ауыстыратын графикалық символ.

Нұсқағышы

Тінтуір нұсқағышы (Указатель мыши; mouse pointer) — егер тышқан компьютерге қосылса және тышқан драйвері жүктелсе, онда тышқан нұсқағышы өрқашан экранда түрады. Мөтіндік режімде нұсқағыш кәдімгі тіктөртбүрыш пішінінде болады. Графикалық режімде нұсқағыштың стандартты пішіні солға қарай жоғары бағытгалған жебелікке үқсас, алайда көбінесе орындайтын операциясына карай нұсқағыш басқа пішінді: кос жебелікті, кресті, жақтауды жөне т.б. қабылдайды. Уақыт көбірек жүмсалатын операцияларда нұскағыш қүмсағатқа айналады. Бүл өрекетімен программа "шамалы күтіңіз, ақпаратты енгізу әзірге мүмкін емес" дегенді хабарлайды; тышқан нұсқағышын мөтіндік меңзерден ажьірата білу керек.[1]

Дереккөздер

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Информатика және компьютерлік техника/ Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5


Үлгі:Link GA