Перлит: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB |
ш clean up, replaced: “Қазақ Энциклопедиясы”, VII-том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ using AWB |
||
| 2-жол: | 2-жол: | ||
'''Перлит''' (нем. perle — меруерт) — жанартаулық шыныдан тұратын қышқыл эффузиялық тау жынысы. Хим. құрамында: SіO<sub>2</sub> — 65 — 75%, Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub> — 10 — 15%, аз мөлшерде Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, CaO, MgO, SO<sub>2</sub>, т.б. қоспалар, 3 — 6%-дай байланысқан су болады. Бітімі перлиттік, сынығы домалақ пішінді қабықшаларға, шарларға бөлінеді, жылтырлығы [[эмаль]], [[інжу]],[[жібек]], [[балауыз]], шыны тәрізді. Түсі сұр, сарғылт, көгілдір, меруертке ұқсас; тығызд. 1,3 — 1,6 г/см<sup>3</sup>. Перлитті 850 — 1200<sup>o</sup>С-қа дейін қыздырғанда құрамындағы су буланып, ісінеді, қуыстар пайда болады. Көлемі 10 — 20 есе ұлғайып, кеуекті жеңіл материалға айналады. Осы қасиетіне байланысты Перлитті бетонға жеңіл толтырмалар ретінде, отқа төзімді цементтерге, [[бояу]]ларға, [[пластмасса]]ларға, асфальтқа қосады; жылу өткізбейтін бұйымдар жасауда, химия, мұнай өңдеу, тамақ, дәрі-дәрмек, шыны өндірісінде қолданады. Қазақстанда Семейтау аймағының қышқыл эффузияларында кездеседі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: |
'''Перлит''' (нем. perle — меруерт) — жанартаулық шыныдан тұратын қышқыл эффузиялық тау жынысы. Хим. құрамында: SіO<sub>2</sub> — 65 — 75%, Al<sub>2</sub>O<sub>3</sub> — 10 — 15%, аз мөлшерде Fe<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, CaO, MgO, SO<sub>2</sub>, т.б. қоспалар, 3 — 6%-дай байланысқан су болады. Бітімі перлиттік, сынығы домалақ пішінді қабықшаларға, шарларға бөлінеді, жылтырлығы [[эмаль]], [[інжу]],[[жібек]], [[балауыз]], шыны тәрізді. Түсі сұр, сарғылт, көгілдір, меруертке ұқсас; тығызд. 1,3 — 1,6 г/см<sup>3</sup>. Перлитті 850 — 1200<sup>o</sup>С-қа дейін қыздырғанда құрамындағы су буланып, ісінеді, қуыстар пайда болады. Көлемі 10 — 20 есе ұлғайып, кеуекті жеңіл материалға айналады. Осы қасиетіне байланысты Перлитті бетонға жеңіл толтырмалар ретінде, отқа төзімді цементтерге, [[бояу]]ларға, [[пластмасса]]ларға, асфальтқа қосады; жылу өткізбейтін бұйымдар жасауда, химия, мұнай өңдеу, тамақ, дәрі-дәрмек, шыны өндірісінде қолданады. Қазақстанда Семейтау аймағының қышқыл эффузияларында кездеседі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: |
||
Машинажасау. |
Машинажасау. |
||
— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6</ref><ref> |
— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6</ref><ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том</ref> |
||
==Дереккөздер== |
==Дереккөздер== |
||
<references/> |
<references/> |
||
20:18, 2014 ж. мамырдың 29 кезіндегі нұсқа
Перлит (нем. perle — меруерт) — жанартаулық шыныдан тұратын қышқыл эффузиялық тау жынысы. Хим. құрамында: SіO2 — 65 — 75%, Al2O3 — 10 — 15%, аз мөлшерде Fe2O3, CaO, MgO, SO2, т.б. қоспалар, 3 — 6%-дай байланысқан су болады. Бітімі перлиттік, сынығы домалақ пішінді қабықшаларға, шарларға бөлінеді, жылтырлығы эмаль, інжу,жібек, балауыз, шыны тәрізді. Түсі сұр, сарғылт, көгілдір, меруертке ұқсас; тығызд. 1,3 — 1,6 г/см3. Перлитті 850 — 1200oС-қа дейін қыздырғанда құрамындағы су буланып, ісінеді, қуыстар пайда болады. Көлемі 10 — 20 есе ұлғайып, кеуекті жеңіл материалға айналады. Осы қасиетіне байланысты Перлитті бетонға жеңіл толтырмалар ретінде, отқа төзімді цементтерге, бояуларға, пластмассаларға, асфальтқа қосады; жылу өткізбейтін бұйымдар жасауда, химия, мұнай өңдеу, тамақ, дәрі-дәрмек, шыны өндірісінде қолданады. Қазақстанда Семейтау аймағының қышқыл эффузияларында кездеседі.[1][2]
Дереккөздер
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Машинажасау. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |