Ұшақ тасығыш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Маман Ертай (талқылау | үлесі) «Aircraft carrier» бетінен аударылып түзілді |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
{{Біріктірілсін|Авиатасығыш}} |
|||
[[Сурет:Principe-de-Asturias Wasp Forrestal Invincible 1991 DN-ST-92-01129s.jpg|thumb|350px]] |
|||
'''Ұшақ тасығыш''' — [[ұшақ]]тарды, тікұшақтарды қондырып алып жүретін аса қуатты, ірі соғыс кемесі, авиацияның жылжымалы базасы. Ол ұзақ мерзім бойы мұхит пен теңіз кеңістіктерінде еркін жүзіп жүре алады, әрі ұрыс жүргізуге арналған. Ол өзіндегі ұшақтардың ұшып шығуын, қайта келіп қонуын қамтамасыз ете алады. <ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001</ref> |
|||
[[Сурет:Fleet_5_nations.jpg|нобай| Әр түрлі типтегі төрт заманауи Ұшақ тасығыш кемелер - USS Джон С. Стеннис, <nowiki><i id="mwDw">Шарль де Голль</i></nowiki> (Француз Әскери-теңіз күштері), USS Джон Кеннеди, HMS тікұшақ тасымалдаушысы Мұхит - және алып жүретін кемелер, 2002 ж ]] |
|||
Қазіргі заманда оларды соққы беретін, сүңгуір қайыққа қарсы және атом ұшақ тасығыштары деп бірнеше түрге бөледі. Ұшақ тасығыш бортында ядролық оқ-дәрінің көптеген түрі сақталады. Ұшақ тасығыштар 1-дүние жүзілік соғыста (1914-18) қолданылды. 2-дүние жүзілік соғыста (1939-45) ол АҚШ, Жапония, Ұлыбритания флоттарының соққы беретін басты күші болды. Ракета қаруы дамып отырған қазіргі жағдайда ұшақ тасығыш өзінің маңызын жойып келеді, алайда оны америкалық мамандары әзір қарулы күш құрамынан шығаруға болмайды деп есептейді. Алайда қазіргі таңда кемеге қарсы қолданылатын '''Циркон''' зымырандарының шығуына байланысты бұл кемелерді қорғау үшін көп қаржы жұмсалуда. |
|||
[[Сурет:Principe-de-Asturias_Wasp_Forrestal_Invincible_1991_DN-ST-92-01129s.jpg|нобай| ''Төменнен жоғарыға:'' Испанияның V / STOL жеңіл <nowiki><i id="mwGQ">Principe de Asturias</i></nowiki> тасымалдаушысы, USS амфибиялық шабуыл кемесі Wasp, USS флотының тасымалдаушысы Форрестола, және жеңіл V / STOL тасымалдаушы HMS Жеңілмейтін, 20-шы ғасырдың тасымалдаушыларының өлшем айырмашылықтарын көрсететін, 1991 ж ]] |
|||
'''Авианосец''' болып табылатын [[Кеме|әскери]] теңіз кемесі ретінде қызмет етеді [[Авиациялық база|авиабазаға]], толық метражды жабдықталған ұшу палубада және нысандарды [[Кеме авиациясы|, Жабдықтау асыратын, жаю және ұшақ қалпына келтіру]] . Әдетте, бұл флоттың штабтық кемесі, өйткені ол әскери-теңіз күштеріне әуе күштерін бүкіл әлем бойынша әуе күштерін жобалауға мүмкіндік беретін жергілікті базаларға тәуелді болмай шығаруға мүмкіндік береді. Тасымалдаушылар ХХ ғасырдың басында пайда болғаннан бері әуе шарларын орналастыру үшін пайдаланылатын ағаш ыдыстардан бастап көптеген соғысушыларды, соққы беретін әуе кемелерін, тікұшақтарды және басқа да ұшақтарды тасымалдайтын [[Атомоход|ядролық қуатты]] әскери кемелерге дейін дами бастады. Ауыр ұшақтар, мысалы, тұрақты қанатты зымырандар мен [[Бомбалаушы|бомбардирлар]] әуе тасымалдаушыларынан ұшырылғанымен, оларды қондыру мүмкін емес. Дипломатиялық және тактикалық күшімен, ұтқырлығымен, автономдылығымен және құралдарының алуан түрлілігімен әуе кемесі көбінесе қазіргі заманғы жауынгерлік флоттардың орталығы болып табылады. Тактикалық немесе тіпті стратегиялық тұрғыдан ол [[Салалық кеме|әскери]] флоттың флагман рөліндегі [[Салалық кеме|әскери кемені]] ауыстырды. Оның үлкен артықшылықтарының бірі - халықаралық суларда жүзу арқылы кез-келген аумақтық егемендікке кедергі келтірмейді және осылайша үшінші тараптардың артық ұшу рұқсатының қажеттілігін болдырмайды, әуе кемелерінің уақыты мен транзиттік арақашықтықтарын қысқартады, сондықтан уақытты едәуір арттырады. жауынгерлік аймақта болу мүмкіндігі артады. |
|||
[[Сурет:World_Navy_Aircraft_carries_chart.svg|оңға|нобай| Ең ұзыннан (сол жаққа) дейін Ұшақ тасымалдаушы кемелерінің бірқатарын салыстыратын диаграмма ]] |
|||
* Жылдамдық әуе кемесінің тасымалдаушылары үшін маңызды құрал болып табылады, өйткені оларды әлемнің кез-келген нүктесіне тез арада орналастыру керек және қарсыластардың шабуылдары мен табылуына жол бермеу үшін жылдам болуы керек. Ядролық сүңгуір қайықтардың алдын алу үшін олар 30 узелден(56 км сағ) тезірек болуы керек. |
|||
Қазіргі кезде әлемде осы санаттағы 19 кеме бар.Оның ішінде 11 кеме АҚШ-қа тиесілі,үшеуі Үндістанға,біреуі Ресейге, қалғаны басқа елдерге тиесілі. |
|||
* Әуе кемелерін тасымалдаушылар ірі әскери кемелердің қатарына жатады, өйткені оларға көп палубалық бөлме қажет. |
|||
* Әуе кемесінің тасымалдаушысы әр түрлі міндеттерді орындауға қабілетті болуы керек. Дипломатия, қуат проекциясы, дағдарысқа қарсы әрекет ету күштері, теңізден құрлыққа шабуыл, тікұшақ пен амфибиялық шабуылдау күштеріне арналған теңіз базасы, жер үсті соғысы (ASUW), әуе шабуылына қарсы қорғаныс (DCA), табиғи апаттарға көмек гуманитарлық көмек (HADR). авиакомпанияның міндеттері орындалады деп күтілуде. Әдеттегідей ұшақ тасығыш кем дегенде қуатты жобалау мен теңіз бақылау миссияларын орындай алатын бір кеме болып табылады. <ref>{{Cite web|url=https://www.japcc.org/will-the-aircraft-carrier-survive/|title=Will the Aircraft Carrier Survive?|date=13 December 2018}}</ref>Ұшақ тасығыш әуе тасымалы тобы әуедегі жауынгерлік топты тиімді басқара білуі керек. Бұл тікұшақтармен қатар тікұшақтарды да басқаруы керек дегенді білдіреді. Бұған қысқа қону / тік қону (STOVL) реактивтерінің жұмысын қамтамасыз етуге арналған кемелер кіреді. |
|||
[[Сурет:INS_Vikramaditya_(R33)_close_shot.jpg|нобай| INS [[ Үнді әскери теңіз күштері |Үнді Әскери-теңіз күштерінің]] INS [[ СТОБАР |STOBAR]] конфигурациясына ие. ]] |
|||
== Дереккөздер == |
|||
[[Сурет:Cavour_(550)_-_Civitavecchia_harbour,_Italy_-_June_2011.jpg|оңға|нобай| Cavour, [[ Италия әскери-теңіз күштері |Италия әскери-теңіз күштерінің]] [[ Жеңіл әуе кемесі |жеңіл ұшақ тасымалдаушысы]] ]] |
|||
{{дереккөздер}} |
|||
[[Сурет:Japanese_aircraft_carrier_Shinano.jpg|оңға|нобай| <nowiki><i id="mwzw">Shinano</i></nowiki> жапондық тасымалдаушы Екінші дүниежүзілік соғыстағы ең үлкен тасымалдаушы және суасты қайықтарымен жойылған ең үлкен кеме болды. <ref>Enright & Ryan, p. xiv</ref> ]] |
|||
[[Сурет:Wakamiya.jpg|оңға|нобай| Japanese seaplane carrier 1914 жылы әлемдегі алғашқы әскери-теңіз операцияларын өткізді ]] |
|||
[[Сурет:USS_Roosevelt_CV-42_Med_1976-77.jpg|оңға|нобай| CATOBAR тасымалдаушыдан шығуға дайын тұрған кедергілер, USS Франклин Д. Рузвельт ]] |
|||
[[Сурет:DeHavilland_Vampire_HMS_Ocean_Dec1945_NAN1_47.jpg|нобай| Реактивті әуе кемесінің алғашқы қонуы және ұшуы: Эрик «Winkle» BMS HMS қонды Мұхит 1945 ж ]] |
|||
[[Сурет:US_Navy_081124-N-3659B-305_F-A-18C_Hornets_launch_from_the_Nimitz-class_aircraft_carrier_USS_Ronald_Reagan_(CVN_76).jpg|нобай| Catapult USS бортында USS Рональд Рейган ]] |
|||
[[Сурет:Vikramaditya_5.jpg|нобай| INS экспансиялық ұшу палубасы Vikramaditya көрсететін түнде трамплиндер Трамплиннен үшін пайдаланылатын STOBAR конфигурациясы ]] |
|||
[[File:F-18_-_A_3-wire_landing.ogv|солға|нобай|F/A-18 Hornet aircraft landing video]] |
|||
[[Сурет:USS_John_C._Stennis_flight_operations_121229-N-OY799-239.jpg|нобай| USS Джон С. Стеннист мерген F / A-18 USS ]] |
|||
[[Сурет:FS_CDG_bridge3.jpg|alt=|нобай| Charles de Gaulle әуе кемесінің басқару көпірі ]] |
|||
[[Сурет:FRS.1_ski-jump_take-off_HMS_Invincible.JPEG|солға|нобай| Royal Navy HMS тасымалдаушысында ұшу трамплині ]] |
|||
[[Сурет:HMAS_Canberra_(LHD_02)_at_berth_prior_to_commissioning.jpg|нобай| HMAS Канберра, Canberra класы тікұшақ тасымалдаушы ]] |
|||
[[Сурет:HMS_Ocean_MOD_45151277.jpg|нобай| HMS Мұхит - ''мұхиттық'' көп мақсатты [[Тікұшақ тасығыш|тікұшақ тасымалдаушысы]], 2010 жылы пайда болды. Қазір кемені Бразилия әскери-теңіз күштері ''Атлантико'' ретінде басқарады ]] |
|||
[[Сурет:Aircraft_Carrier_Liaoning_CV-16.jpg|нобай| <nowiki><i id="mwAuc">Liaoning</i></nowiki>, 001 типті ұшақ тасымалдағыш ]] |
|||
[[Сурет:ENS_Gamal_Abdel_Nasser_LHD.jpg|оңға|нобай| ''Gamal Abdel Nasser'' LHD Сент- ]] |
|||
==== Ағымдағы ==== |
|||
[[Санат:Әскери-теңіз флоты]] |
|||
Египет француз кеме жасаушы DCNS компаниясымен екі Mistral кластикалық тікұшақ тасымалдаушысын |
|||
[[Санат:Кемелер]] |
|||
сатып алуға шамамен 950 миллион евро төленді. Екі кеме бастапқыда Ресейге арналған болатын, бірақ Франция Украинадағы Ресейдің араласуына байланысты келісімнен бас тартты. |
|||
[[Сурет:French_aircraft_carrier_Charles_de_Gaulle_(R91)_underway_in_the_Red_Sea_on_15_April_2019_(190415-N-IL409-0017).JPG|оңға|нобай| Француз флотының Charles de Gaulle Ұшақ тасымалдағышы ]] |
|||
2018 жылдың қазан айында Францияның Қорғаныс министрлігі 40 миллион еуроға 18 айлық зерттеуді бастады болашақта француздық ұшақ тасымалдаушысы Шарль де Голльді 2030 жылдан кейін ауыстыруға әрекет ету үшін. Жаңа тасымалдаушы туралы шешім 2025 жылдан кейін қабылдануы мүмкін. <ref>{{Cite web|title=France starts study phase for new aircraft carrier|url=https://navaltoday.com/2018/10/24/france-starts-study-phase-for-new-aircraft-carrier/|work=Naval Today|accessdate=30 October 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181024114822/https://navaltoday.com/2018/10/24/france-starts-study-phase-for-new-aircraft-carrier/|archivedate=24 October 2018|date=24 October 2018}}</ref> <ref>{{Cite web|author=Briganti, de|first=Giovanni|title=France Launches Studies for New Aircraft Carrier|url=http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=feature&prod=196961&cat=5|work=Defense Aerospace|accessdate=30 October 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181030102139/http://www.defense-aerospace.com/cgi-bin/client/modele.pl?shop=dae&modele=feature&prod=196961&cat=5|archivedate=30 October 2018|location=Paris|date=24 October 2018}}</ref> |
|||
[[Сурет:INS_Vikramaditya_13.jpg|нобай| Indian Navy Ұшақ тасушылары INS Викрамадития және INS Вираат 2014 ж ]] |
|||
=== Ресей === |
|||
[[Сурет:Russian_aircraft_carrier_Kuznetsov.jpg|нобай| Russian aircraft carrier Адмирал Кузнецов ]] |
|||
=== Түркия === |
|||
TCG <nowiki><i id="mwBBE">Anadolu</i></nowiki> (L-400) - бұл 27,679 тонналық жеңіл Ұшақ тасушы кемесі ретінде конфигурациялауға болатын 24660 тоннаға жоспарланған түрік флотының амфибиялық шабуылдайтын кемесі (LHD). <ref>{{Cite web|url=https://www.enkucuk.com/ucak-gemisi-olan-ulkeleri-ogrenelim/|title=Uçak Gemisi Olan Ülkeleri Öğrenelim|author=|first=|date=2017-11-23|work=Enkucuk.com|lang=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2020-04-24}}</ref> Құрылыс Sedef Shipbuilding Inc. компаниясы Стамбул кеме жасау зауытында 2016 жылдың 30 сәуірінде басталды және 2020 жылдың аяғында аяқталады деп күтілуде. TCG ''Trakya'' деп аталатын апалы-сіңлілі кеменің құрылысын қазіргі уақытта Түрік теңіз күштері жоспарлап отыр. <ref name="SavunmaSanayiST-2">{{Cite web|url=https://www.savunmasanayist.com/deniz-kuvvetlerinden-tcg-trakya-aciklamasi/|title=Deniz Kuvvetlerinden TCG Trakya açıklaması|author=Anıl Şahin|publisher=SavunmaSanayiST.com|date=2019-02-14}}</ref> <ref name="DenizHaber1">{{Cite web|url=https://www.denizhaber.com/guncel/tcg-trakya-ne-zaman-bitecek-h81915.html|title=TCG Trakya ne zaman bitecek?|author=Ahmet Doğan|publisher=DenizHaber.com|date=2019-11-09}}</ref> |
|||
13:59, 2020 ж. сәуірдің 28 кезіндегі нұсқа
Авианосец болып табылатын әскери теңіз кемесі ретінде қызмет етеді авиабазаға, толық метражды жабдықталған ұшу палубада және нысандарды , Жабдықтау асыратын, жаю және ұшақ қалпына келтіру . Әдетте, бұл флоттың штабтық кемесі, өйткені ол әскери-теңіз күштеріне әуе күштерін бүкіл әлем бойынша әуе күштерін жобалауға мүмкіндік беретін жергілікті базаларға тәуелді болмай шығаруға мүмкіндік береді. Тасымалдаушылар ХХ ғасырдың басында пайда болғаннан бері әуе шарларын орналастыру үшін пайдаланылатын ағаш ыдыстардан бастап көптеген соғысушыларды, соққы беретін әуе кемелерін, тікұшақтарды және басқа да ұшақтарды тасымалдайтын ядролық қуатты әскери кемелерге дейін дами бастады. Ауыр ұшақтар, мысалы, тұрақты қанатты зымырандар мен бомбардирлар әуе тасымалдаушыларынан ұшырылғанымен, оларды қондыру мүмкін емес. Дипломатиялық және тактикалық күшімен, ұтқырлығымен, автономдылығымен және құралдарының алуан түрлілігімен әуе кемесі көбінесе қазіргі заманғы жауынгерлік флоттардың орталығы болып табылады. Тактикалық немесе тіпті стратегиялық тұрғыдан ол әскери флоттың флагман рөліндегі әскери кемені ауыстырды. Оның үлкен артықшылықтарының бірі - халықаралық суларда жүзу арқылы кез-келген аумақтық егемендікке кедергі келтірмейді және осылайша үшінші тараптардың артық ұшу рұқсатының қажеттілігін болдырмайды, әуе кемелерінің уақыты мен транзиттік арақашықтықтарын қысқартады, сондықтан уақытты едәуір арттырады. жауынгерлік аймақта болу мүмкіндігі артады.
- Жылдамдық әуе кемесінің тасымалдаушылары үшін маңызды құрал болып табылады, өйткені оларды әлемнің кез-келген нүктесіне тез арада орналастыру керек және қарсыластардың шабуылдары мен табылуына жол бермеу үшін жылдам болуы керек. Ядролық сүңгуір қайықтардың алдын алу үшін олар 30 узелден(56 км сағ) тезірек болуы керек.
- Әуе кемелерін тасымалдаушылар ірі әскери кемелердің қатарына жатады, өйткені оларға көп палубалық бөлме қажет.
- Әуе кемесінің тасымалдаушысы әр түрлі міндеттерді орындауға қабілетті болуы керек. Дипломатия, қуат проекциясы, дағдарысқа қарсы әрекет ету күштері, теңізден құрлыққа шабуыл, тікұшақ пен амфибиялық шабуылдау күштеріне арналған теңіз базасы, жер үсті соғысы (ASUW), әуе шабуылына қарсы қорғаныс (DCA), табиғи апаттарға көмек гуманитарлық көмек (HADR). авиакомпанияның міндеттері орындалады деп күтілуде. Әдеттегідей ұшақ тасығыш кем дегенде қуатты жобалау мен теңіз бақылау миссияларын орындай алатын бір кеме болып табылады. [1]Ұшақ тасығыш әуе тасымалы тобы әуедегі жауынгерлік топты тиімді басқара білуі керек. Бұл тікұшақтармен қатар тікұшақтарды да басқаруы керек дегенді білдіреді. Бұған қысқа қону / тік қону (STOVL) реактивтерінің жұмысын қамтамасыз етуге арналған кемелер кіреді.
_close_shot.jpg)
_-_Civitavecchia_harbour,_Italy_-_June_2011.jpg)
.jpg)
_at_berth_prior_to_commissioning.jpg)
Ағымдағы
Египет француз кеме жасаушы DCNS компаниясымен екі Mistral кластикалық тікұшақ тасымалдаушысын
сатып алуға шамамен 950 миллион евро төленді. Екі кеме бастапқыда Ресейге арналған болатын, бірақ Франция Украинадағы Ресейдің араласуына байланысты келісімнен бас тартты.
_underway_in_the_Red_Sea_on_15_April_2019_(190415-N-IL409-0017).JPG)
2018 жылдың қазан айында Францияның Қорғаныс министрлігі 40 миллион еуроға 18 айлық зерттеуді бастады болашақта француздық ұшақ тасымалдаушысы Шарль де Голльді 2030 жылдан кейін ауыстыруға әрекет ету үшін. Жаңа тасымалдаушы туралы шешім 2025 жылдан кейін қабылдануы мүмкін. [3] [4]
Ресей
Түркия
TCG <i id="mwBBE">Anadolu</i> (L-400) - бұл 27,679 тонналық жеңіл Ұшақ тасушы кемесі ретінде конфигурациялауға болатын 24660 тоннаға жоспарланған түрік флотының амфибиялық шабуылдайтын кемесі (LHD). [5] Құрылыс Sedef Shipbuilding Inc. компаниясы Стамбул кеме жасау зауытында 2016 жылдың 30 сәуірінде басталды және 2020 жылдың аяғында аяқталады деп күтілуде. TCG Trakya деп аталатын апалы-сіңлілі кеменің құрылысын қазіргі уақытта Түрік теңіз күштері жоспарлап отыр. [6] [7]
- ↑ Will the Aircraft Carrier Survive? (13 December 2018).
- ↑ Enright & Ryan, p. xiv
- ↑ France starts study phase for new aircraft carrier. Naval Today (24 October 2018). Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 қазан 2018. Тексерілді, 30 қазан 2018.
- ↑ Briganti, de France Launches Studies for New Aircraft Carrier. Defense Aerospace (24 October 2018). Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 қазан 2018. Тексерілді, 30 қазан 2018.
- ↑ Uçak Gemisi Olan Ülkeleri Öğrenelim. Enkucuk.com (23 қараша 2017). Тексерілді, 24 сәуір 2020.
- ↑ Anıl Şahin Deniz Kuvvetlerinden TCG Trakya açıklaması. SavunmaSanayiST.com (14 ақпан 2019).
- ↑ Ahmet Doğan TCG Trakya ne zaman bitecek?. DenizHaber.com (9 қараша 2019).