Асхат Қыдырбаев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Асхат Қыдырбаев [1] – Шығыс өңірінен шыққан жан-жақты спортшы. Ол - спорттың самбо, дзюдо, қазақша күрес түрлері бойынша спорт шебері. Асхат туған өлкесі – Семейдің құрама командасы сапында он бір мәрте жарысқа қатысып, үнемі жеңіске жетіп, ел құрметіне бөленген күрескер. Ол Шығыс Қазақстан облысындағы КСРО-ның үш дүркін чемпионының да жауырынын жер иіскеткен күрескер. Асхаттың атасы Қыдырбай Қаракерей ішінде Жанайдан. Әйгілі Тана мырзамен аталас. 1920 жылдары, Кеңес өкіметі орнаған кезде ауыл мұғалімі атанған Қыдырбай шәкірттерге білім берумен қатар, спортқа да икемі болса керек. Ол ауыл арасында өтіп тұратын небір күрестерге түсіп, балуан атанса, бір жағынан тақымы мықты көкпаршы да болыпты. Сол жылдары білім берудің үздігі атанған Асхат ≪Еңбек Қызыл Ту≫ орденінің иегері болған, ал әкесі Марат болса – оташы дәрігер еді. Шешесі Кәмаш та білікті дәрігер ретінде ауданға еңбегі сіңген маман. 1983 жылы аудан орталығындағы балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің күрес бөліміне тіркеледі. 1984 жылы Семей қаласында өткен жасөспірімдер арасындағы облыстық біріншілікке қатысты. Алтыншы сыныпта оқи жүріп, 39 келі салмақ дәрежесінде жарысқа түскен ол сол жолы өз салмағы бойынша жеңімпаз атанды. Асхат қатарынан төрт рет жасөспірімдер арасындағы біріншілікте Қазақстан чемпионы атанды. 1985 жылы Арқалық қаласында, 1986 жылы Кентау қаласында өтіп, Ресей Федерациясы, Әзірбайжан, Қырғызстан, Қазақстан, құрама командалары қатысқан үлкен турнирде мерейі үстем болып, І орынды иеленсе, 1987 жылы Қазақстан құрама командасының құрамында Ташкент қаласында өткен Орта Азия біріншілігіне қатысып, КСРО чемпионы, тәжік балуаны Т.Кәримовтан ұтылып, күміс жүлдегер болды. 1987 жылы жазда Ресейдің Рязань қаласында самбо күресінен өткен жасөспірімдер арасындағы тоғызыншы бүкілодақтық турнирде (небәрі 16 жасында) Қазақстан құрама командасының сапында белдесуге шығып, қатарынан жеті балуанды жер қаптырып, жүлделі І орынды иеленеді. 1988 жылы орта мектепті бітірген ол Алматыдағы дене тәрбиесі институтына түседі. 1989 жылы Мәскеуде өткен одақтық ≪Еңбек резервтері≫ біріншілігінде жүлделі ІІ орынды жеңіп алды. 2000-2001 жылдары Семей мен Павлодар қалаларында өткен біріншілікке Семей қаласының атынан қатынасып, үнемі жүлделі бірінші орынды иемденіп отырды. Сол жолы Кеңестер Одағының үш дүркін чемпионы атанған павлодарлық балуан Баптомистің жауырынын жер иіскетті. Сонда жамбылдық Асқар Жақитов та Асхаттан жеңіліп, екінші орынға сырғыған болатын. 2005 жылы Риддер қаласында өткен жарыста түйе балуан атағын жеңіп алса, келесі жылы Қазақстанның екі дүркін түйе балуаны М.Оразбеков атындағы жүлде үшін болған республикалық жарыста ≪Түйе балуан≫ атағын жеңіп алып, абсолюттік чемпион атанады. Оның мұндай жеңіске жетуіне аға жаттықтырушысы Серік Тоқтарғазиннің де қосқан үлесі мол еді. Асхат Қыдырбаев өзінің мол тәжірибесіне сүйене отырып, жастардың бойына салауатты өмір салтын қалыптастыру жолында аянбай еңбек етіп келеді.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Шығыс Қазақстан облыстық «Дидар» газеті, №87, 31 шілде, 2014ж.