Мазмұнға өту

Ауру

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Ауру - ағзаның тіршілік етіп, өсіп-ену қабілетінің бұзылуы.

Жалпы түсінік

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ауру туралы ұғымда әр түрлі көз қарастар болып келген. Ертедегі Рим дәрігері, Гиппократ ауру дегенді 4 түрлі сұйық заттың өзара алмасып, өзгеруіне пайда болады деп есептеген. Бұл туралы материалистік көзқарас негізі Әбу Әли ибн Синнаның еңбегінде басталады. Ол аурудың сыртқы орта жағдайына байланысты болатынын және әр науқастың өзіне ерекше ем қолдану қажет екенін айтқан. Адамның ауруға шалдығуы көбінесе сыртқы орта факторлары себепкер болады. Науқас адамның еңбек қабілеті нашарлап, ішкі-сыртқы құбылыс әсерлеріне бейімділігі төмендейді. Дененің бір жерінен басталған ауру зардабыбірте-бірте барлық ағзаға таралады. Кейде ауры денені тез шарпып әкетеді де, оның қай жерде басталғаны белгісіз болады. Аурудың да, оны тудырғыш факторлардың да алуан түрлі болуына қарамастан, аурудың кезеңі үшке бөлінеді:

  • Жасырын кезеңі,
  • Нағыз ауру
  • Айығу кезеңі.

Аурудың көп таралуы да, науқас адамның бұған төзімділігі де әлеуметтік жағдайға байланысты. Қысқаша, әлеуметтік аурулар. Мысалы, ИТИС ( туберкулез) ауруы тұрмысты нашарлап, рухани күйі төмендеген жағдайда өрши түседі.


I. Ауру - жарақат, жаралану, сырқат, шектен тыс күшті тітіркендіргіштер әсерінен болатын патофизиологиялық күйді білдіреді. Мұндай кезде әдетте «ауырады», «сырқырайды», «қақсайды», «ауырсынады» сияқты сөз тіркестері айтылады.
II. Ауру (Morbus) - сырқат, ауру. Аурудың әртүрлі анықтамасы белгілі, соның бірі:
1. Ауру-сыртқы және ішкі себептердің әсерінен организмнің құрылысы мен функциясы бұзылған, сонымен қатар оның бейімделу - өтем реактивтігі өзіндік сапада жұмылдырылған өмір, ауруға адамның ортаға толық не жартылай бейімделуі тежеліп, оның өмір әрекеті бостандығының шектелуі тән.
2. Нақтылы аурулардың жалпы аты. [1][2][3]

Тағы қараңыз

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Стоматология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. – Алматы, Қазақстан, 1991. ISBN 5-615-00789-3
  2. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
  3. Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8