Мазмұнға өту

Ақиқат сыйы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

"Ақиқат сыйы" - тарихи- әдеби шығарма. Түпнұсқасы сақталмаған. 14—15 ғ-да жасалған 3 түрлі көшірмесі бар. Оның ішінде ең ескісі —1444 жылы Самарканда Арсылан Қожа тархан Әмірдің жазу шебері Зәйнүл Әбідін бин Сұлтан Бақыт Журжани Құсайынның көшіріп жазған нұсқасы. Хатқа түскен нұсқасының жалпы көл. — 508 жол. Бұл мұра қазір Стамбұлдағы Айя—София кітапханасы қорында сақтаулы; екінші нұсқасы Стамбұлда 1480 жылы Шайх зада Абд ар-Раззақтың ұйғыр және араб жазуымен көшірген, 506 жолдан тұратын үлгісі. Парсыша, тәжікше түсініктемелері бар, Стамбұлдағы Айя-София кітапханасында сақтаулы бұл жәдігерлікті Н.Әсім 1915 жылы, ал Қ. Махмудов 1972 жылы жариялаған; "Ақиқат сыйының" үшінші арабша нұсқасы 14 ғасырдың аяғында немесе 15 ғасырдың басында 524 жол өлең көлемінде көшірілген. Ол Стамбұлдағы Топ-Қапы сарайында сақтаулы. Сол сияқты "Ұзын көпірдегі Сейіт Әлі" кітапханасынан табылып, Анкара кітапханасына табыс етіліп, кейіннен мүлдем жоғалып кеткен Ахмет Жүгінеки мұралары туралы да дерек бар. Анкарадағы Маариф кітапханасынан табылған (кол. 4 бет), Берлиндегі Ғылым академиясында сақтаулы тұрған (1 бет) өзге нұсқалары кең көлемде таралғанын дәлелдейді. 15 ғ. түпнұсқасындағы фотокөшірмесі, транскрипциясы, қазақ тіліндегі қара сөзбен жолма-жол және өлең түріндегі аудармасы 1985 жылы жарық көрді. Белгілі филологтар "Ақиқат сыйының" Ә.Құрышжанов, Б.Сағындықов қазақша тәржімасын жасаған.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2