Бекзада

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Бекзада - ежелгі әкімшілік билік жүйесінде бектердің дәурені жүріп тұрған кезде қалыптасқан ұғым болуы керек. Кейін көшпелі қоғамдағы айырықша аристократиялық әлеуметтік категорияның атауына айналды. Бекзада билік жүргізбеген, өз әкесінен өкімет басқаруды да мирас етпеген. Бекзада текті, ақсүйек, зиялы т.б. ұғымдарды да білдіреді.

Дәстүрлі ұғымда бекзадалық қасиет ең алдымен текке тартады. Сондай-ақ алған тәрбиесі мен көрген өнегесі асыл тектіліктің нетізінде бекзадалыққа ұласады. Бекзада көпшіліктен озық ақыл-парасатымен, мінезіндеті ірілік, дарқандығымен, жүріс-тұрысындағы өзгеше мәнерімен ерекшеленеді. Қазақ ұрпағын бекзадалыққа баулыған. Бектермен қарым-қатынаста болып, асқақ арман, биік мұратпен тәрбиелеген. Мысалы, Ақтанберді жырау былай дейді:

Елден елді аралап,
Тектіден текті саралап,
Беглердің қызын айттырсам,
Нұсқасын байқап шамалап.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2