Бет пішін

Бет пішін — антропологиялық ұғым; адамның бет құрылымының алдыңғы жағынан қарағандағы типін білдіреді. Бет пішін бет бөлігіндегі кейбір сүйектердің (бет, үстіңгі және астыңғы жақ) тік және көлденең жазықтықтар бойынша алға қарай шығыңқылық ерекшеліктерін анықтайтын өлшемдер арқылы беріледі. Бет пішіннің тік жазықтық бойынша бұрыштық өлшемі үстіңгі және астыңғы жақ сүйектерінің тістік қанаттарының алға қарай шығыңқылық дәрежесімен өлшенеді. Бұл сүйектердің алға қарай айқын шығыңқылығы — прогнантты (бет бұрышы 79,9⁰), сәл ғана алға шығыңқылығы — мезогнатты (бет бұрышы 80,0 — 84,9⁰), ал біртегіс жазық болуы — ортогнантты (бет бұрышы 85,0⁰, кейде одан да көп) деп аталады. Бет пішіннің көлденең жазықтық бойынша өлшемі тек бет сүйектерінің алға қарай шығыңқылығымен және жалпақтығымен анықталады.

Бет пішіннің кескіндік келбетінің өлшемдері ежелгі, ертедегі, қазіргі адамдардың ерекшеліктерін анықтау үшін, сондай-ақ, қазіргі ірі нәсілдерді (монголоид, еуропоид, негроид) бір-бірінен ажырату мақсатында жүргізілетін антропологиялық зерттеулерде кеңінен қолданылады. Прогнатты бет пішін — негроид, мезогнантты бет пішін — монголоид; ал ортогнантты бет пішін — еуропоид нәсілдерге тән. Ертедегі адамдардың бас сүйектерінің бет пішінінің өлшемдеріне қарап, олардың толық бет бейнесін қалпына келтіруге болады. Халқымызда бет пішінне қарай сопақ, жалпақ бет деп бөледі. Бет пішін бет әлпеті, бет-бейнесі,бет жүзі, бет көрінісі деп те айтыла береді.