Бозе–Эйнштейн статистикасы

Бозе–Эйнштейнн статистикасы — спині нөл не бүтін сан болатын (ћ бірлігінде 0, 1, 2…) бөлшектер жүйесінде қолданылатын кванттық статистика. Мұны жарық кванты үшін 1924 ж. үнді физигі Ш. Бозе (1894 — 1974) ұсынған. Сол жылы оны Альберт Эйнштейн идеал газ молекулаларына қолданып, одан әрі дамытты.Кванттық механикада бөлшектер жүйесінің күйі бөлшектердің координаттары мен спиндеріне тәуелді болатын толқындық функциямен сипатталады. Ал Бозе — Эйнштейн Статистикасы жағдайында толқындық функция ұқсас (тепе-тең) бөлшектердің кез келген жұбының орын алмастыруына (олардың координаттары мен спиндеріне) қатысты симметриялы болады. Мұндай толқындық функцияларда кванттық күйлерді толтыру саны шектелмейді, яғни бірдей бөлшектердің кез келген саны бір уақытта бірдей күйде бола алады. Идеал газ үшін ұқсас бөлшектердің толтыру санының орташа мәні Бозе — Эйнштейн үлестірілуімен анықталады. Өте сиретілген газдар үшін Бозе — Эйнштейн Статистикасы Больцман статистикасына ауысады.