Бояушөп

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Бояушөп
егіс бояушөбі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Gentianales
Тұқымдасы: Rubiaceae
Кіші тұқымдасы: Rubioideae
Тайпасы: Rubieae

Бояушөп (лат. Asperula) – рияндар тұқымдасына жататын бір кейде көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Еуразияда негізінен Жерорта т. аймағында өсетін 90 (кейбір мәліметтерде 200-дей) түрі белгілі. Қазақстанда Торғай, Сырдария бойында, Мойынқұмда, БалқашАлакөл ойысы мен Жетісу (Жоңғар) Алатауында 12 түрі кездеседі. Оның ішінде сирек кездесетіні Крылов Бояушөбі (A. krylovіana); шаруашылық маңыздысы – иісті Бояушөп (A. odorata). Ол қылтан жапырақты орманда өседі. Иісті Бояушөптің биіктігі 10 – 16 см. Жіңішке, жатаған тамыры бар. Сабақтары тік, төрт қырлы, жалаң болады. Жапырақтары 5 – 8-ден шоғырлана орналасады. Гүлдері сабақ ұшына шашақбас болып шығады, қос жынысты. Күлтесі ақ түсті. Мамырмаусым айларында гүлдеп, шілде – тамызда жемістенеді. Жемісі – жаңғақ. Бояушөп гүлінің құрамында шарап жасау және темекі өндірісінде қолданылатын жұпар иісті кумарин заты бар.

[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ Энциклопедиясы