Бурылша
Бурылша | |
---|---|
башқ. Бурылса | |
Сипаттамасы | |
Ұзындығы | 23 км |
Су алабының ауданы |
? км² |
Су алабы | Үлкен Иік |
Өзендердің су алабы |
Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі) |
Бастауы | |
Сағасы | Үлкен Иік өзенінің оң жағалауынан 70 км қашықтықта |
Орналасуы | |
Ел | Ресей |
Аймақ | Башқұртстан Республикасы, Орынбор облысы |
Бурылша (башқ. Бурылса, орыс. Бурунча) — Ресейдегі өзен. Башқұртстан Республикасы, Орынбор облысы[1] жер аумақтарынан ағып өтеді. Өзен сағасы Үлкен Иік өзенінің оң жағалауынан 70 км қашықтықта орналасқан. Өзен ұзындығы 23 км-ді құрайды.
Атауы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Өзеннің атауы жылқы малының түсін білдіретін — бурыл, буырыл деген сөздерден шыққан. Бұл туралы Б. А. Моисеев өзінің «Орынбор облысының жергілікті атаулары. Тарихи-топонимикалық очерктер» (Местные названия Оренбургской области. Историко-топонимические очерки) атты кітабында былай жазған:
Өзен атауы түркі бурын- (бурыл-) түбірінің негізінде жылқы малының түсі «буырыл» (жүні ашық, жалы мен құйрығы қара түсті) мағынасын білдіреді, ал атауының -са бөлігін кішірейткіш-еркелеткіш жұрнақ ретінде қарастыруға болады. Башқұрттың Бурунса (Бурунча) орыс сөйленісіндегі Чалко, Чалка деген жылқыларының лақап атына сәйкес келеді.
Мынандай аңыз бүгінгі күнге дейін жеткен. Ертеде башқұрттар Бурунча өзенінің бойын жайлаған. Бір жылы көктемгі қатты су тасқынында Бурынса деген башқұрт қызы өзенге батып кетеді. Осы өзен сол қыздың есімімен аталып кетеді.
Түпнұсқа (орыс.)В основе названия реки лежит тюркский корень бурын- (бурыл-) со значением масти лошади «чалый» (светлый цвет шерсти, чёрная грива и хвост), а часть названия -са можно рассматривать как уменьшительно-ласкательный суффикс. Башкирскому Бурунса (Бурунча) в русских говорах соответствует кличка лошадей Чалко, Чалка.
Сохранилось такое предание. В прошлом по речке Бурунча кочевали башкиры. В какой-то год во время сильного весеннего разлива в реке утонула башкирская девушка по имени Бурынса. Речку назвали в память о ней
— Моисеев, Б. А. Местные названия Оренбургской области. Историко-топонимические очерки / Мин-во образования и науки РФ, ФГБОУ ВПО «Оренбург. гос. пед.ун-т». — Оренбург : Изд-во ОГПУ, 2013. — 380 с. ISBN 978-5-85859-528-1
Су реестрінің мәліметтері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ресей мемлекеттік су тізілімінің мәліметі бойынша Жайық су алабы өңіріне жатады, өзеннің сушаруашылық бөлігі — Үлкен Ик. Өзен саласы — Сала болмайды, өзен алабы — Жайық (су алабының Ресейдегі бөлігі)[2].
Ресей су ресурстары федералды агенттігі дайындаған РФ территориясын сушаруашылығы бойынша аудандастыру жөніндегі геоақпараттық жүйе мәліметтері бойынша[2]:
- Мемлекеттік су реестріндегі су объектісінің коды — 12010000612112200006108
- Гидрологиялық тұрғыдан зерттелу (ГЗ) коды — 112200610
- Су алабының коды — 12.01.00.006
- ГЗ томының нөмірі — 12
- ГЗ бойынша шығарылуы — 2
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Ресейлік «Гидротехникалық құрылыстарды және мемлекеттік су кадастрларын» тіркеу орталығы.
- ↑ a b РФ мемлекеттік су реестрі: Бурунча.
Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология министрлігі Мұрағатталған 26 мамырдың 2015 жылы.
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Назар аударыңыз! Бұл мақала толықтығына және шынайлығына байланысты тексеруді қажет етеді |
|
Бұл — гидрология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |