Мазмұнға өту

Біркүндік фирмалар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Біркүндік фирмалар {{{2}}} (т.б: «космонавт»[1], «қоқыс», «фонарь», «ёжик»[2]) – бұл биресми термин, салық төлеуден қашу және/немесе алдамшы операциялар ұйымдастыру мақсатында ашылған фирмалар.[1][3]. Біркүндік фирмалар – контрагентер, өз ісін тек қағаз жүзінде жүргізетін "фирмасымақтар". Әдеттегідей бұларды заңды тұлғалар салықтан қашу үшін немесе мемлекет малын тонауға қолданады.

«Формал көрсеткішіне қарай» Қазақстанда тіркелген 270 мың заңды тұлғалардың, біркүндік фирмаларға жартысынан көбі жатады.[4]

Термин тарихы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Термин ҚР заңды құжаттарында жоқ болғанмен, мемлекеттік органдармен жиі қолданылады. Салық комитеті бойынша:

Біркүндік фирма ұғымын жалпы мағынада, кәсіпкерлік істеу мақсатында ашылмаған, салық есептілігін тапсырмайтын, көптік мекен-жайында тіркелген, өзіне жауапкершілігі жоқ.[5].

Біркүндік фирманы қолдану

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Біркүндік фирма салықтан қашу үшін қолданылады. Бұдан басқа мемлекет малын қолма қол ақшаға айналдыру. Мәселен көрші Ресейде 2003 жылы 55 млрд АҚШ доллары, 2004 жылы 86 млрд АҚШ доллары сомасында ақша осы біркүндік фирмалар арқылы айналған.[1].

Біркүндік фирмамен қүрес

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақстан үкіметі біркүндік фирмалардың тек ақшаны қолма қол алу мақсатында ғана емес, парақорлардың пара алу үшін қолдануы жиілеп кеткенін айтуда. Біркүндік фирма үшін жауапкершілікті тек қолданушы емес, соны ашуға төлқұжатын берген адам да тартуы тиіс.[6].

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b c Maxim Mironov. Economics of Spacemen: Estimation of Tax Evasion in Russia Мұрағатталған 16 мамырдың 2011 жылы.. University of Chicago, 2006.
  2. Қоқыстар. Ведомости, 07.10.2005, 188 (1469).
  3. Ю.И. Грищенко. Компании-«однодневки»
  4. Однодневная экономика
  5. Письмо ФНС России от 11.02.2010 № 3−7−07/84 Мұрағатталған 24 қарашаның 2011 жылы.
  6. Д. Яковенко.Уроки борьбы с однодневками Мұрағатталған 27 ақпанның 2011 жылы..