Вариация

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Вариация(лат. variatioөзгеріс)—

  1. музыкада — кең таралған дамыту тәсілі, музыкалық тақырыпты өзгерту; вариациялық форманың құрамдас бөлігі;
  2. балетте — техникалық жағынан күрделі, шағын, жеке адам орындайтын классикалық балет биінің түрі. Жылдам, ойнақы биленеді.[1]

Вариация[2] - функцоналдың немесе оның аргументінің ең аз ығысуы.[3]

Вариация деп, тура мағынада жеке деректердің өзгеруі, бір нәрседегі ерекшеліктер, вариациялар; 2) (биол.) белгілі бір организмнің түріне байланысты құрылысындағы өзгерістердің пайда болуы, түрленуін айтады.[4]

Математикада вариация түсінігі - өзгергіштік сызығындағы кездесу жиілігін көрсететін ең жоғарғы нүкте. Жеке варианттардың жиілігін және вариациялар көлемін көрсететін белгі - өзгергіштіктің қисық вариациялық қисық сызық делінеді.

Лингвистикалық мағынада вариация деп айтылым кезінде сөздердің дыбыстық өзгеріс нәтижесінде сол тілдің дыбыс қорында жоқ басқа бір дыбысқа ұқсап айтылуы. [5] Вариацияны С.Кеңесбаев, Т.Жанұзақов белгілі бір фонеманық дыбысталуында я айтылуында аз да болса оттенок я өзгешелік болу жағдайы; мысалы: эти сөзіндегі э — келте; это, э дегендердегі, э ашық деп көрсеткен.[6]

Дереккөздер[5][өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
  2. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын — Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007 жыл.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0
  3. Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
  4. Қазақ тілінің кірме сөздер сөздігі / Құрастырғандар: Ш. Құрманбайұлы, С.Исақова, Б.Мизамхан және т.б. Алматы: «Ұлттық аударма бюросы» қоғамдық қоры, 2019. – 596 б.
  5. a b Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. 4-том. / Құраст.: Н.Әшімбаева, Қ.Рысбергенова, Ж.Манкеева және т.б. – Алматы, 2011. 752 б.
  6. Тіл білімі терминдерінің орысша–қазақша сөздігі. С.Кеңесбаев, Т.Жанұзақов. – Алма-ата. Қазақ ССР–нің «Ғылым» баспасы, 1966. – 211 бет.