Вигилан кодексі
Вигилан (Альбелден) кодексі, оның толық аты-жөні лат. Codex Conciliorum Albeldensis seu Vigilanus — Испаниядағы вестготикалық кезеңдегі әртүрлі құжаттардың жарықтандырылған жинағы. Құрастырушылар жинаған мәтіндердің көп санының ішінде Толедо кеңестерінің канондары, вестготтық ақиқат, кейбір ертедегі папалардың жарлықтары және Қасиетті әкелердің жазбалары, тарихи шығармалар (мысалы, Альбельда шежіресі[1] және Мұхаммедтің өмірі), қоғамдық және шіркеулік заңдардан үзінділер және күнтізбе.
Қолжазбаны қасиетті Мартин Риоха монастырының үш монахы құрастырған: коллекция атымен аталған иллюстратор; Серразино, оның досы; және оның шәкірті Гарсия. Коллекцияны құрастыру 976 жылы аяқталды, оның түпнұсқасы Эскориалда (Escorialensis d I 2 ретінде) сақталған. Бұл уақытта Альбелда Памплондық патшалық мәдени және зияткерлік орталығы болды. Коллекцияның қолжазбаларында ежелгі вестготтық король заң шығарушылары — Хиндасвинт, Реккесвинт және Эгика ғана емес, сонымен қатар Наварраның қазіргі билеушілері: Санчо II және оның әйелі Уррака, оның ағасы Рамиро Гарсес, Вигера патшасы даңқталды.
Басқа пайдалы ақпараттардың қатарында, кодексте Батыс Еуропадағы араб цифрларының (нөлден басқа) алғашқы ескертпелері мен бейнелері бар. Олар 900-ге жуық Испаниядағы Мурлар арқылы пайда болды.
Вестготтық жарықтандыру стилі, және каролингтік өнерді біріктіретін ерекше. Каролингтік және италиялық-византиялық әсерлер тоғысқан әшекейлер үлгілерінде көрінеді[2]. 992 жылы Сан-Милан-де-ла-Когольяда әр түрлі иллюстраторлар жасаған вигиландықтың көшірмесі болып табылатын Codex Aemilianum-да көбірек каролингтік және аз византиялық ықпал көрінеді[3].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әдебиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Латын мәтіні Мұрағат көшірмесі
- Гильмен, Жак. «Interlace Decoration and the Influence on the Mozarabic Illumination (Ескертпелерде). сайтында мұрағат көшірмесі» The Art Bulletin, Vol. 42, №. 3. (Қыркүйек, 1960), 211-218 б.
- Гильмен, Жак. «Зооморфтық безендіру және мосарабтық жарықтандыру көздерінің мәселесі. мұрағат көшірмесі» Speculum, Vol. 35, №. 1. (Қаңтар, 1960), 17-38 беттер.
- Гильмен, Жак. «Ұмытылған ерте ортағасырлық суретші. мұрағат көшірмесі» Art Journal, том. 25, №. 1. (Күз, 1965 ж.), 33-42-беттер.
- Бишко, Чарльз Джулиан. «Сальвус Альбельда және шекаралық монастыризм оныншы ғасыр Наварра. мұрағат көшірмесі» Speculum, Vol. 23, №. 4. (Қазан, 1948 ж.), 559-590 б.
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Вигилан кодексі
