Гиалинді шеміршек ұлпасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Гиалинді шеміршек ұлпасы (гиалиновая хрящевая ткань); (textus cartilagineus hyaUnus; лат. textus — ұлпа; лат. cartilago — шеміршек, гр. hyalinos — мөлдір, шыны тәрізді) — жасушааралық заты біртекті мөлдір шеміршек ұлпасы.

Гиалинді шеміршек ұлпасы жануарлар организмдеріндегі басқа тірек-трофикалық ұлпалар сияқты шеміршек жасушаларынан (хондроциттерден) және жасушааралық заттан тұрады.

Хондроттетер цитоплазмасында Гольджи кешені мен агранулалы және гранулалы эндоплазмалық торлар көптеп кездеседі. Аталған органеллалар шеміршек ұлпасының жасушааралық затын түзуге қатысады.

Гиалинді шеміршек жасушааралық затының 75%-ын су құрайды. Оның құрғақ затының 70%-ы диаметрі 10 нм-ден аспайтын жіңішке коллаген талшықтарынан, ал 30%-ы пішінсіз (аморфты) заттан тұрады.

Аморфты зат гликозамингликандардан, протеогликандардан, липидтерден, талшықсыз протеиндерден құралған.[1]

Гиалинді шеміршек ұлпасыадам мен жануарлар организмдерінде қабырға шеміршегін, төс бөліктері (стернебралар) аралықтарындағы шеміршектерді, сүйектердің буындық беттерін қаптайтын шеміршекті, мұрындағы, көмекейдегі, кеңірдектегі, ауатамырлардағы (бронхтардағы) шеміршектерді түзеді. Гиалинді шеміршек ұлпасы тіректік қызмет атқарады.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Цитология және гистология. Оқу құралы. Сапаров Қ.Ә. — Алматы: Қазақ университеті, 2009. - 128 бет. ISBN 978-601-247-057-4
  2. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9