Гүлді қырыққабат

Гүлді қырыққабат (түсті орамжапырақ Brassica oleracea var. botrytis) -Қырыққабат тұқымдасының біржылдық өсімдігі. Жеуге жарамды бөлігі ақ түсті гүл шоғыры болып табылады. Бір қалыпты ауа райы бар аумақтарда өсіріледі. Гүлді қырыққабат Кипрден шыққан, сондықтан бастапқыда ол "Кипр қырыққабаты" деп аталды. Ол, тіпті, екі жарым мың жылдан астам уақыт бойы танымал. Оны, тіпті, ежелгі Египтте және Парсыда да өсірген. Содан кейін ол Италияға жетті, сол жерден ол XVI ғасырда бүкіл Еуропа бойына тарады. Заманауи тағамда гүлді қырыққабат сорпалар және көкөністі тағамдар үшін құрамдас бөлік ретінде қолданылады, оны қайнатады немесе салаттарда шикі түрінде қолданады.

Құрамы

Гүлді қырыққабаттың 100 г – 21 ккал Құрамында калий, магний, кальций, марганец, темір, мыс, мырыш, фтор, каротин, С, К, В1, В2, В6 дәрумендері бар.

Қолданысы

Бұл көкөністі, әсіресе, қатерлі ісік ауруларының алдын алу үшін қолдануға кеңес беріледі.

Гүлді қырыққабаттың көмегімен уыттарды шығару Гүлді қырыққабаттың құрамындағы энзимдер ағзадан уыттардың шығарылуына көмектеседі. Уақытылы жойылмаған уытты қосылыстар жасушалардың зақымдануын тудыруы мүмкін, нәтижесінде бұл ісіктердің пайда болуына әкеліп соғады. Гүлді қырыққабаттың құрамындағы дәрумендер мен минералдардың энзимдермен қосылысы, оның қатерлі ісікке қарсы қасиеттерінің негізінде жатыр.

Гүлді қырыққабаттың нәрлілігі төмен, бірақ ол тоқтық сезімін береді, осының арқасында артық килограмдар жинап алудан қорықпай-ақ гүлді қырыққабатты жей беруге болады.

Ғылыми жағы

Гүлді қырыққабат фрактал түсінігін түсіндіруге мүмкіндік беретін табиғи нысан болып табылады. 70-інші жылдары оны математикаға енгізген Иель университетінің француз ғалымы Бенуа Мандельбор. Фракталдың өзіндік қасиеті өзінің өзіне ұқсастығы, яғни оның бөлігі - тұтастың кішірейтілген көшірмесі. Сонымен әр гүл шоғыры тұтас гүлді қырыққабаттың бейнесі болып табылады. Фракталдар медицина, гидрология және қаржы сияқты әр түрлі салаларда қолданылады.