Дамыған елдердің қаржы жүйесі
Дамыған елдердің қаржы жүйесі – мемлекеттік бюджетті қамтитын жүйе; муниципалдық қаржы (федеративтік мемлекеттерде, мыс., АҚШ, ГФР – федерация мүшелерінің қаржысы); бюджеттен тыс арнаулы қорлар; мемлекеттік кәсіпорындардың, корпорациялардың қаржысы; жекеше ұлттық және ұлтаралық корпорациялардың қаржысы. Жетекші буыны – мемлекеттік бюжет – мемлекеттің заң күші бар негізгі қаржы жоспары. Материалдық мазмұны бойынша – мемлекеттің ақшалай қаражатының орталықтандырылған қоры, әлеуметтік-экономикалық мазмұны бойынша – ұлттық табысты қайта бөлудің басты құралы. Шығыстың көп бөлігі мемлкеттік бюджеттен жұмсалады, олар: әскери (қорғаныс) мақсатқа экономиканы реттеуге жұмсалатын шығыс, әлеуметтік шығыс, мемлекеттік басқару аппаратын ұстау, дамушы елдерге жәрдемқаржы мен несие. Дамыған елдердің қаржы жүйесінің екінші буыны – аймақтық және муниципалдық қаржы – мунициалдық құрылымдарға тиесілі кәсіпорындардың қаржысы, дербес муниципалдық қорлар. Жергілікті бюджеттер жетекші маңызға ие. Дамыған елдердің қаржы жүйесінің үшінші буыны бюджеттен тыс арнаулы қорларды қамтиды. Нарықтық экономикасы дамыған елдерде кәсіпорындар қызметкерлерінің, кәсіпкерлердің сақтандыру жарнасынан, мемлкеттік бюджеттен бөлінетін жәрдемқаржыдан құралатын ұлттық сақтандыру қорлары аса ірі бюджеттен тыс қорлар болып табылады. Бұл қорлардың қаражаты қарттығы, мүгедектігі, асыраушысынан айырылуы бойынша зейнетақы, еңбекке уақытша жарамсыздығы, жүктілігі, бала тууы, жұмыссыздығы бойынша, т.б. жәрдемақы төлеуге пайдаланылады. [1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |