Дулыңа

Дулыңа - сарбаздардың ұрысқа кірерде бастарына киетін темір қалпағы. Түркі жауынгерлері дулыңасының екі жағы мен артқы етегіне темір тор тағылатын болған. Дулыңалар жасалуына қарай бірнеше түрге бөлінген. Ең көне түрі көбелі дулыңалар киіз, мата, теріден тігілген бас киімге сүйек, металл көбелерді бастыра тігіп жасалынған. Көбелері бас киім астарына қайыспен не шегемен бекітілген. Мұндай дулыңалар көбіне көбе сауытпен киілген. Қаттама дулыңалар күләпара пішінде жасалып, жібек матадан тігілген астарының ішіне жүн, мақта, кіреуке үзіктері салынған. Кейде бетті қорғау үшін маңдайдан төмен темір тілшелер орнатылады. Орта ғасырлардан бастап дулыңалар темірден жасалды. Ыңғайлы болу үшін олар, көбінесе, бірнеше бөліктен құрастырылып, құрама дулыңа деп аталды. Темір дулыңаның бір түрі металдан тұтастай құйылып, тұтас дулыңа деп аталды. Тұтас дулыңаның кейбіреуінде бетті жауып тұру үшін темір томағалары болған. Томағалы дулыңалардың қорғаныстық қана емес, ырымдық, магиялық та сипаты болды.