Мазмұнға өту

Евгений Дюринг

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Евгений Дюринг (1833- 1921) - неміс философы, экономисті философия саласында - позитивизмді, анайы материализмді, ашық идеализмді құрастырған - эклектик. Саяси экономия саласында және социологияда - кіші буржуазиялық идеологияны насихаттаушы.[1] Мамандығы - заңгер. Берлин университетінің доценті болған. Дюринг "Шынық философиясының" өзіндік жүйесін жасап жаңаша ойлау тәсілін табуға талпынды. Философияны түбегейлі ақиқат туралы априорлық ілім деп есептді. Дюрингтің пікірінше, дүниенің ақыры жоқ әйтсе де оның кеңістіктегі абсолтюттік тыныштықтан өрбитін бастауы бар. Тыныштықтан қозғалысқа көшуді Дюринг материяға тән әлдебір "механикалық күштің" әсері ретінде түсіндірді. Осылайша ол "алғашқы түрткі" идеясын айналы өтуге, сонымен қатар козғалысты материяның ажырамас белгісі ретінде түсіндіретін көзқарастан жалтаруға тырысты; уақытты кеңістіктен және материядан бөлек қарастырғысы келді. Ол әлеуметтік теңсіздік, қанау мен кедейшілік зорлықтан туындайды дейді. Қоғамдағы жаңарулардың әлеуметтік төңкерістерсіз жүзеге асуын жақтап, марксизмнің саяси экономикасына, материалистік диалектика мен ғылыми социализм жөніндегі тұжырымдарына қарсы шыұты. Оның идеясы немістің социал-демократтарының арасында қолдау тапты. Осыған орай Ф. Энгельс Дюрингтің көзқарасын сыни тұрғыдан талдап, теріске шығаратын "Анти-Дюринг" атты еңбегін жазған.[2]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1
  2. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]