Ежелгі замандағы ру мен қауым
Ру мен қауым[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ежелгі адамдар саны 20 – 30 адамнан аспайтын топтарға (қауымдар) бірігіп жүрді. Кһпшілік жағдай оларға жыртқыштарға қарсы тұрып, ірі жануарларды қаумалап ұстауға, жабайы табиғат жағдайында өмір сүруге мүмкіндік береді. Алғашқы қауымдық мүшелер құрылысын туысқандық қатынастары біріктірді: әрбір қауым бірнеше рулардан тұрды. Ру – өз шығу тегін (әкеден балаға) не шешелік (шешеден балаға) тізбектен тарататын адамдар тобы. Рудың негізгі ерекшелігі өз руының өкілдерімен некеге тұруға тиым салынды. Ру мүшелері бір – біріне барлық жағдайда жәрдемдесіп, өз руласының өлімі мен жарақаты үшін, қанмен кек алуға даяр болатын. Ру мүшелері, сол секілді, діни культі арқылы бірігеді. Әдетте екі немесе бірнеше рулар бір – бірімен тығыз байланыста болады. Олар аң аулайтын жерлерді бөлісіп, бірлесе еңбек етіп, үйленеді: бір рудың адамдары өзге рудан қыз алып үйленетін. Сондай – ақ, ру мүшелерін өмір сүру аумағы да біріктіретін.
Ертеректегі қауымда билік оның барлық тең құқылы мүшелеріне тиесілі болатын. Басты заң – бабалар дәстүрі болып, қауымдағы адамдар оның сақталуын бірге қадағалайтын. Шаруашылық және қоғамдық өмірдің маңызды мәселелері ұжымдық түрде шешілетін. Сонымен қатар, әрқашан топтарда үлкен беделге ие, басшы бір немесе бірнеше адам болады. Бірақ, аңшылық немесе әскери өнерінің, данышпандық немесе сәттілігінің арқасында абыройға ие болған басшылар жеке өздері біреулерге бұйырып немесе жазалай алмайтын. Бірте – бірте басқару билігі күрделене берді. Қауымдағы халық саны артып, оның мүшелері біртұтас ұжым құраудан қала бастады. Сол себепті, дәстүрлердің орындалуы мен бақылау міндеті ақсақалдар алқасына ауысты.
Сіз білесіз бе?[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Ғалымдар алғашқы адамдарды қайырымды да мейірімді болғандығын болжайды. Иракта бір көзі соқыр, бір қолы жоқ болған адам мүрдесінің қалдығы табылды. Ол сол күйімен 40 жыл өмір сүріп, дүниеден өткен. Егер, оған тайпасындағылар көмектеспегенде, бір апта да өмір сүре алмайтын еді.
- Үңгірдегі оттың сөнбеуін қадағалау - қауымның әрбір мүшесінің міндеті болған.
- Алғашқы қауымдық құрылыс бірнеше мыңдаған жыл бұрын 20 - 30 адамнан тұратын ұжымға бірікті.
Галерея[өңдеу | қайнарын өңдеу]
-
отбасы тіршілігі
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Әлемдік тарих,"Балалар энциклопедиясы Росмэн",Мәскеу 2012,ISBN 978-5-353-06037-6, УДК 087.5, ББК 63,3(0)