Екі мың ярдқа көзқарас

«Екі мың ярдқа көзқарас», немесе бос кеңістікке көзқарас - шайқас барысында психикалық жарақат алған сарбаздарда жиі кезігетін фокуссыз көзқарас. Психикалық жарақаттардың басқа түрлерінде де кезігеді. Посттравматикалық стресстік бұзылуы болып саналады. Шошынған көзқарас мидың тым ауыр жағдайдан шеттенуге тырысуымен байланысты.

Атауы Америкада басыннан психикалық ауыр жағдайды кешірген сарбаздың бұл жағдайын «екі мың ярдқа көзқарас»(англ. two-thousand-yard stare) деп атаған. Бұл атау «Life» журналында жарияланған атақты суретші, әскери корреспондент және тарихшы Томас Лидің суретіне байланысты аталған. Суретшінің айтуы бойынша:

«Мен осындай шошынған көзқараспен отырған адамдарды көргенмін. Осындай жағдай өзімнің басымнан да өткен. Қатып қалғандай сезінесің, және бұлшық еттерің мүлдем тыңдамайды, күлгіңіз келсе, немесе кез келген басқандай эмоция көрсеткіңіз келсе де, немесе бір сөз болсын айтқыңыз келсе де»

1965 жылы Вьетнамдағы соғысқа келген капрал Джо Хоул(англ. Joe Houle) өзінің жаңа командасындағы сарбаздарда мүлдем эмоция көрмегенін айтады, олардың ішінен бүкіл өмірін тартып алып кеткендей. Осындай көзқарас «екі мың ярдқа көзқарас» деп аталатынын естігенде, Джо:

«Бірінші досыңды шайқаста жоғалтқаннан кейін бұл шындықтан шеттелу жақсырақ болушы еді(After I lost my first friend, I felt it was best to be detached.)»- деп жауап қатты.