Еуропаның биік таулары
Еуропа мен Азия - Еуразия деп аталатын бір құрлықта орналасқан әлемнің екі бөлігі. Олардың арасындағы шартты шекара болып аласа Орал таулары мен көкпен таласқан Кавказ шыңдарынан солтүстікке қарай жатқан Кумо-Маныч ойпаты жатыр . Сондықтан, Еуропаның биік таулары болып Еуропаның нақ жүрегінде орналасқан Альпі таулары саналады. Бұл таудың атауының да кельттің "альпі "- "биік тау" сөзінен шыққаны да бекер емес.
Альпі таулары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Альпі таулары Италия, Франция, Швейцария, Лихтенштейн, Австрия, Германия және Словения сынды жеті еуропалық мемлекеттің территориясында орналасқан. Бұл тауларда соғыс қимылдары жүргізілген уақыттар да болды. Б.з.д. 218 ж. альпі асулары арқылы карфагендік қолбасшы Ганнибалдың әскері өтіп, қаннен - қапперсіз жатқан римдіктердің ту сыртынан тап берді. 1799 ж. А.В.Сувровтың басқаруындағы орыс әскері өте қиын асулар арқылы Альпі тауларын асып, мүмкін емес боп көрінген ерлікке барады. орыс сарбаздарының бұл ерлігі В.И. Суриковтың "Сувровтың Альпі арқылы өтуі" деп аталтын атақты картинасында бейнеленген. Монблан (франзуша "ақ тау") - Еуропаның ең биік шыңы. Оның биіктігі 4807 м. Бұл шың Франция мен Италия шектескен Батыс Альпіде орналасқан.
Сен-Бернар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
осынау биік еуропалық таулармен сенбернар деп аталатын иттің тұқымының шығу тарихы да байланысты. Бұл тұқымды Қасиетті Бернарды (Французша "Сен-Бернар") мекендеген тақулар дүниеге келген әкелеген. Монастырь Альпі тауларының жоғары жағында биікке орналасқандықтан, қарлы боран соққан сайын, тақулар тауға шығып, адасқан жолаушыларды іздеуге шығатын.Алайда, қарда адасқан адамдарды табуда иттер жақсы көмектесетін болып шықты. Сен-Бернар монастырынан шыққан иттердің тұқымдары осылайша сеньернар аталып кетті. Бұл иттер сезімтал, ақылды, мейірімді және күш-қайраты жағынан мықты болып келеді. Францияда монастрьдың сенбернар иттернің бірі Баррише ескерткіш те орнатылған. Мол барри Альпі тауларында 40 адамды құтқарған. Бұрынғы уақыттарда адамдар тауға тек қажеттіліктен шығатын, алқазір демалып, көңіл көтеруге шығатын болды. XX ғ. Альпі таулары Еуропаның ең сәнді, әрі танымал курортына айналды. Мұнда халық тау шыңғысы мен сноуборд теуіп, қыздырынып, таудың көз тартарлық сұлулығын тамшалайды.
Альпинист[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тау шыңдарын бағындыратын спортшылардың альпенист аталу себебі - Альпі шыңдарында спорттың осы түрі пайда болған. Ал, сол спортшылардың асуларға шығатын ұшы өткір ұзын таяқшалары альпеншток аталып кеткен
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2012 "Мәскеу Росмэн" "Әлем ғажайыптары" ISBN 978-5-353-06044-4 УДК 087,5 ББК 92