Жер қазғандар (повесть)

Жер қазғандар — Сәкен Сейфуллиннің 1928 жылы жарыққа шыққан повесі.

Қысқаша мазмұны

Шығармада Көкшетау қаласының түбінде темір жол салып жатқан жұмыскерлердің өмірі,тыныс - тіршілігі, оның ішінде бір қостағы ерлі - зайыпты және төрт бойдақ жігіттің бейнесі суреттеледі. Сонымен қатар повестте қарабайыр халықтың, жол салушылардың тіршіліктің көп ауыртпалығын бастан кешірген бес жұмысшының тағдыры сипатталады.

Шығарма кейіпкерлері

• Хасен - ұзынша бойлы шүңірек үлкен сұр көзді, қыр мұрынды, ат жақты, қапсағай,ашаң сіңір денелі, көселеу сұр жігіт. Жолдастарына қадірлі, өйткені жолдасына қоң етін сойып бергендей, өтірікке жоқ, бір сөзді жігіт, сөйлегенде дауысы дөнен қошқардвң маңырағанына ұқсайды. Күшті, сіңірлі денесі сойған қасқыр секілді.

• Халкен - ұзынша бойлы, көсе, сида арық, ат жақты, жасықтау қара көзді, қыр мұрынды, тарамыс қара жігіт. Жасы 35-36 шамасында. Аяқ - қолы сойдаған. Көп ештемені онша парық қылмайтын жуас жігіт. Бірақ азырық мысқылшыл, көсе болса да, өңі ескі. Жұмсақ мінезді. Ашудың не екенін білмейді. Ашаң, сида денесі май жаққандай жып - жылтыр қара. Арықтаған дөненше қара нар тәрізді.

• Сатай - аласа бойлы, дембелше, мықырлау,аяқ - қолдары, саусақтары да қысқа, тырбиған, дөңгелек бет, бәр жақ көзінің ағы бар, қара сұр жігіт. Жаурыны бүкірлеу, төңкерілген астау тәрізді. Қимылдары шапшаң. Жұмыссыз бір күн де қарап жүре алмайды. Жұмысқа өте мықты. Сөйлегенде жылдам даңғырлап сөйлейді. Ақ көңіл. Бірақ күйгелек. Қулыққа,арамдыққа аулақ.

• Әзімхан - жасы 35-36 шамасында, бойдақ. Орта бойлы, кеуделі, төсті жігіт. Беті сопақтау, жуан шоң мойын, дөңгелек қара көз, қырша мұрынды, қара торы жігіт. Дене бітімі нып - нығыз,шойындай. Қалың қара сақалын күзеп, иегіне шоқша ғана сақалшық қойған. Қою қара мұрт. Қалжың, әзілдің гүлі. Қимылдары салмақты, жүрісі марғау, сылбыр,түйенің жамбозы,шудалы жайбасар қара атан тәрізді.

• Бұзаубақ - жасы 40-тан асқан, қара торы, орталау бойлы адам. Арық, қалақша жауырынды, шоқша сақалды, тырбиған қара мұртты кісі, ұрты суалғандау, бетін әжім басқан. Жасынан көрген ауыр бейнеттің барлық денесіне, бетіне, маңдайына, мойнына салған қатпар - қатпар, айғыз - айғыз таңбалары шимай - шатақ әжім. Денесі жапырайған, жүк басты болған жалпақ өркеш, ақ қаптал өмірінде шыр бітпеген оқпақ қоңыр түйе тәрізді.

Дереккөздер

1. Қазақ әдебиеті, Алматы «Рауан » 1994.

Сілтемелер

1. http://www.kitap.kz/ru/content/zher-kazgandar Мұрағатталған 6 қаңтардың 2014 жылы.