Жиырма жеті жасында...

«Жиырма жеті жасында...» («Ә6дірахман өліміне») - Абайдың 1895 ж. жазған жоқтау өлеңі. Әрқайсысы 4 тармақты 14 шумақтан тұрады. Айрықша үміт артып, болашағына зор сеніммен қараған Әбдірахманның қыршын жасында дүниеден көшуі ұлы ақынның жанын жаралап, санасын сарсаңға түсірген. Оны жиі-жиі есіне алып, қайта-қайта өлең арнап, қайғы-мұңын қағаз бетіне көшіруінің сыры тереңде жатыр. Әбіштің ағайынға айрықша бауырмал, жалған сөйлемейтін, жаны таза, барынша кішіпейіл, ғылым-білімге құштар, жаңаға жанашыр болғанын айтып, «құйрықты жұлдыз секілді туды да, көп тұрмағанына» бір өзі емес, күллі ел-жұрттың тегіс өкінгенін өлеңге қосады. Абайдың айтуына қарағанда Әбдірахман айықпас дертті екенін Петербургте оқып жүрген кезінде-ақ , сезсе керек. Әйтсе де алдын-ала уайым-қайғыға бой алдырмай, тәңірі жарлығын күтіп жүре беріпті. Сары уайымға салынбай, әр күнін ілім-білім алуға арнаған Әбдірахманның ғұмыры қысқа болса да, түйгені мол, сол арқылы өмірін ұзартқандығын айтып, Абай соны жаралы жанына медет етеді. Ақынның: «Ұзақ өмір не берер, Көрген, білген болмаса?» - деген философиялық терең ойға табынуының да сыры осы пікірге саяды. «Көргені мен білгені, Жүзге келген шалдан көп...» - деген жолдар да Абайдың адам өмірінің өлшемі мен бағасы көп жасауда емес, артына із қалдыруда деген данышпандық ойының дәлелі. Ұлы ақын ақылға салып, өзін-өзі осылай жұбатқан. Өлеңде тағы бір терең сыр бар. Ақын Әбдірахманды жаңа заманға қызмет ететін жас ұрпақтың өкілі деп біледі. Айрықша уайым шегіп, қайғыға батуы да осыдан туындайды. «Жаңа жылдың басшысы - ол, Мен ескінің арты едім» деген жолдар ақын сырын айқара ашады. Өлең 7 буынды шалыс ұйқас үлгісінде жазылған. Алғаш ақынның 1933 ж. жарық көрген толық жинағында жарияланды. Басылымдарында аздаған текстологиялық өзгерістер кездеседі. Мүрсейіт қолжазбаларында 7-шумақтың 1-жолы «Өз өмірін ұзайтқан» делінсе, басылымдарда бұл жол «Аз өмірін ұзайтқан» болып алынған. Туынды қарақалпақ, қырғыз, орыс , өзбек, ұйғыр т. б. тілдерге аударылған.