Жота
Жота – көтеріңкі жер бедерінің атауы. Оның биіктігі, ұзындығы және пішіндері, әдетте, жер бедерінің даму ерекшелігіне және түзілген тау жыныстарының литольдік құрамына байланысты. Жоталар таулы жер бедерінің басты құрамдас бөліктерінің бірі. Олар бірлесіп тау тізбегін құрайды. Тау жоталары бір-бірімен қиылыспайтын тау торабынан таралып – радиальді Жота, басты жотадан қарама-қарсы жаққа қарай екінші қатардағы жоталар таралып – қазбауырлы жота, сондай-ақ бұталы жота (виргация) болып орналасуы мүмкін. Жоталар пайда болуына байланысты жанартаулық, эрозиялық және тектоникалық болып бөлінеді. Абсолютті биіктіктеріне қарай – аласа, орта және биік жота болып келеді. Геологиялық уақыт бойында сыртқы (экзогендік) процестердің әсерінен жоталар мүжіліп төбелі тауларға, ұсақ шоқыларға айналады. Мұндай морфологиялық және геологиялық жасы жағынан біршама ескі, мүжілген жоталар аймағына Сарыарқаны жатқызуға болады. Сонымен қатар, Қазақстан жерінде геологиялық жасы едәуір егде болғанымен морфологиялық жағынан жас жоталар кездеседі (мысалы, Қаратау жотасы). [1]
Сілтеме
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ энциклопедиясы, 4 том;
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |