Жуантұмсық шымшық тұқымдастар
Жуантұмсық шымшық тұқымдастар (Paradox ornithidae) - торғайтәріздестер отрядының 73 тұқымдастарының біреуі. Жуантұмсық шымшық тұқымдас құстар - шағын денелі, ұзын қүйрықты құстар. Олар Еуропа және Азияның орман шетінде, сондай-ақ ну бамбуктар, құрақтар және қамыстарда қоныстанады. Сыртқы кейпі және қылығы шымшықтан аумайды. Тұмсығы - қысқа, құйрығының ұшы қалың өскен өсімдіктерде өте оңтайлы, дөңгеленген. Құйрығы — ұзын, кертештелген. Аяғы - мықты, әжептәуір ұзын, саусақтары - тұтқыр, тырнақтары - имек, күшті. Жабын қауырсындары үлпілдек, қобыраған, реңі - көмескі, аталықтары және аналықтары бірдей дерлік. Жас құстардың реңі күңгірттеу болып келеді.
Тостағанша немесе ұшар сияқты үлкен қопсыған ұяны әдетте жақсы жасырылған қалың өсімдіктер арасына салады. Жұмыртқалары ақ немесе өрнексіз көгілдір болады. Бунақденелілермен қоректенеді, дегенмен өсімдіктердің тұқымын жейді. Тұқымдаста 13-19 біріккен 4-5 туыс болады. Қазақстанда екі туыстан - мұртты шымшық және кезқұйрық шымшық туыстылардан 2 түр кездеседі.
Дереккөз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.