Иерархия

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Иерархия

I.Иерархия[1] (гр. hіeros – қасиетті, гр. arche – билік)

  1. бүтін, тұтас нәрсенің бөлім, бөлшектерінің жоғарыдан төмен орналасу тәртібі;
  2. қызметтің атақ, дәреже, лауазымына сай бағынышты орналасу тәртібі.

“Иерархия” терминін 5 ғасырдың 2-жартысында Дионисий Псевдо-Ареопагит “Аспан иерархиясы туралы”, “Шіркеу иерархиясы туралы” деген трактаттарында қолданған және 19 ғасырға дейін христиан шіркеуінің ұйымдасуын сипаттау үшін қолданылған.

Ғылымға 19 ғасырдың 2-жартысынан еніп, қоғамдағы билік құрылымын, 20 ғасырдан бастап барлық жүйелі нысандарды бейнелеу үшін қолданылады.

II. Иерархия[2] (Hierarchy)

  1. жұмысы жағынан жоғары тұрушы байланыстардың қандай да бір жиынтығы;
  2. орталықтандырылған жүйелердегі басқару принципі;
  3. құрауыштары бағыныштылығына қарай сараланған, олардың арасындағы байланыс белгілі бір ережелерге сәйкес жүзеге асырылу мақсатындағы сипаттамалы құрылым.

III.Иерархия [3]таксондар жүйесінің және жалпы күрделі геожүйенің ішіндегі құрылымдық қатынастар мен бағыныстар.

IV. Иерархия - 1. бөліктерді немесе элементтерді жоғарыдан төменге қарай орналастыру; 2. қызметтік атақты лауазымды бағыныштылық ретімен орналастыру.

Иерархиялық жүйе - әрбір деңгейдегі басқару шешімдерінін көп деңгейлі және қатал субординацияланған көлемімен сипатталатын ұйымдастыру құрылымы.

Ғылымдар иерархиясы - ғылым туралы пікір, ең бірінші рет Конт ұсынған болатын. Оған сәйкес түрлі ғылымдар белгілі бір ретпен пайда болады және оның әрқайсысы Иерархияда өзінен кейін тұрғанға тәуелді, бірақ сипаты жағынан өзгеше болып табылады.

Иерархия- мәдениеттануда әр сатыда тұрған түрлі мәдениетті көрсететін теориялық бағыт. Бұл жүйе, теориялық бағыт бойынша, мәдениеттанушылар белгілі бір мәдениетті маңызды, құнды, болашақта дамуға бейім деп бағалайды. Екінші бір мәдениет құндылығы, маңызы жағынан төмендеу, өз құндылығын жоя бастаған деп бағаланады. Бұл көзқарасқа қарсы тқрар концепция — эгалитаризм (мәдениет тендігі).[4]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника / Жалпы редакциясын басқарған түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
  3. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
  4. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7