Израиль Моисеевич Гельфанд
Israïl Moiseevich Gelfand | |
---|---|
| |
Туған күні, жері |
September 2, 1913 Okny, Kherson Oblast, Ukraine, Ресей империясы |
Қайтыс болған күні, жері |
5 қазан 2009 (aged 96) New Brunswick, New Jersey, USA |
Ұлты | КСРО/ Украина/ Ресей |
Зерттеу салалары | Mathematician |
Интитуттары |
Moscow State University, Rutgers University |
Alma mater | Moscow State University |
Докторлық жетекшісі | Andrei Kolmogorov |
Докторлық студенттері | Endre Szemerédi, Alexandre Kirillov |
Еңбегі үшін әйгілі | Group Theory, Representation Theory, mathematical analysis |
Негізгі марапаттары |
Order of Lenin (three times) Wolf Prize (1978) AMS Steele Prize (2005) |
Изра́иль Моисе́евич Ге́льфанд (Тамыздың 20 (қыркүйектің 2) 1913 жыл - қазанның 5, 2009 жыл) - бүгінгі заман атақты математигі (1989 жылға дейін КСРОда, одан кейін АҚШ-та еңбек еткен). Ол өз заманының математикасының дамуына аса зор ықпал еткен адам. 800- ден астам мақала мен 30-дан аса кітаптың авторы 1913 жылы 2 қыркүйекте Украйнада дүниеге келген. (Okny, Odessa, Ukraine). 1935 жылы кандидаттық диссертациясын Мәскеу мемлекеттік университетінде А.Колмогоровтың жетекшілігімен қорғаған ол бес жылдан кейін докторлық диссертациясын қорғаған. ММУ-дың профессоры.
Ғұмырында көптеген сыйлықтардың иегері болған. Олардың ішінде КСРО (1953) мемлекеттік сыйлығы, Ленин сыйлығы (1956), математиктерге берілетін Волф сыйлығы (1978), Киотто сыйлығы(1989), т.б. Оның математикадағы зерттеген салалары өте көп. Әсіресе оның дифференциялдық теңдеулер саласындағы жасаған еңбектері Қазақ математиктеріне кеңінен танымал.