Ируканджи
Ируканджи[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ируканджи - омыртқасыздар бөлімі ішекқуыстыларға жататын су жәндігі. Ол кезінде Тынық мұхитының австралиялық аймағында тіршілік еткен. Бірақ жаһандық жылынуға байланысты қазір дүниежүзіндегі мұхиттардың көптеген бөліктеріне тарап кетті. Ол шаққанда «ирукандн синдромы» деп аталатын бірнеше ауру түрлері белгі береді (бастың қатты ауруы, арқаның, бұлшық еттің және іш пен жамбас тұсының ауруы, жүрек айнуы, тершеңдік, қан қысымының жоғарылауы, жүрек соғысының жиілеуі, өкпенің ісінуі, т.б.). Кей жағдайда соңы өлімге әкеледі. Академик'''Гюго Флекер''' оны 1952 жылы «ируканджи» деген австралиялық тайпаның құрметіне атады. Ируканджидің ересегінің дене тұрқы тігінен - 12 мм, узынынан - 25 мм, кішігірім ақ қоңырауға ұқсайды. Бірнеше мм-ден бір метрге дейін өсетін төрт жіңішке қармалауышы болады. Қармалауыштар күйдіргіш жасушалардан тұрады. Ируканджилердің тіршілігі мен уы әлі толық зерттелмеген, адамдар олар туралы аз біледі. Ируканджи шаққанда бастапқыда адам ауруын байқамайды. Сөйтіп, уақыт оздырып, удың бүкіл ағзаға жайылып кетуіне жол береді. Медузалар бір орнынан қозғалмай суда бірқалыпты қалықтап тұрады. Сырттай нәзік те талдырмаш болып көрінгенмен, медузалар - қауіпті жыртқыштар.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ж 24 Жануарлар. – Алматы: “Aруна” баспасы. – 208 бет. – Сер.: “1100 қызықты деректер”. ISBN 978-9965-26-546-4