Ишутиншілер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

ИшутиншілерМосквада Н. А. Ишутин құрған құпия революцияшыл қоғамға қатысушылар. ¥йымның мақсаты социализмді насихаттау жо-лымен шаруалардың соц. революциясын әзірлеп, мемл.-басқару ісін ха-лыққа әперу үшін өкімет бплігін ре-волюцняшыл партияның қолғд алуын қамтамасыз ету еді. Коғам «Жер және ерік» ұйымына жататын үйірмө түрінде 1863 ж. сентябрьде пайда болды. «Жер және ерік» таратылғап-нан кейін Москва астыртын ұйымда-рының орталығы-на айналды. 1865 ж. Петербург ұйымымен қосы-лып, ноляк революционерлерімен,орыс саяси эмитранттарымен баила-ныс жасады. Губерниялардағы үйір-«елерге ықпалын тпгізді. Қоғамды Н. А. Ишутин, П. Д. Ермолов, Д. А. Юрасов, М. Н. Загпбалов, В. Н. Шага-пов, П. Ф. Николаев, Д. В. Каракозов Гіасқарды. 1866 жылдың басында ишу-тинші И. А. Худяков Женеваға барып келгеннен кейін, ұйымның жаңа фор-масына көшіп, Орталық рев. агентура және астыртын «Ад» тобы құрылды. Программа мен устав жасан, жер-жер-де жасыратын қоғамдар құруды және жеке террор тактпкасын қолдануды белгіледі. Н. Г. Чернышевскийді ка-торғадан қашыруға әзірлік жүргізді. Александр II патшаны өлтірмек бол-ған Д. В. Каракозовтың өрекеті (1866) сэтсіз аяқталғаннан кейіп астыртын қоғам ішіпара эшкереленіп, әкімш. жолмен жазаға тартылды. Ңалғандары Нечаев үйірмелерінде, «Рублев қоғамында» және басқа ұйымдарда рев. күрес жүргізе берді. И-дің өреке-тіне шаруалар қозғалысының бәсең-деуі, террор, интеллигенцияның қас-тандық арқылы революция жасауға тырысуына байланысты реакцияның күшеюі әсер етті.

Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Виленская Э. С., Револю-ционвое подполье в России (1860-е годы XIX в.), М„ 1965; её ж е, Худяков (1842— 1878), М„ 1969.

[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ энциклопедиясы