Йогачарлар

Йогачара (виджнянавада) – солтүстік буддизмдегі (махаяндардың) діни – философия, мектептің мұрагерлері. Бұл мектептің негізгі идеялары тұңғыш рет 2 ғасырдың ортасында “Сандхинирлмочанастура” деген трактатта баяндалған. Йогарчалар мектебінің философиялық жүйесін ойшыл Асанға (б.з.б. 4-5 ғасыр) “Йогачарьябхуми” деген т.б. трактатта жетілдере түседі. Йогачарлар арасынан виджнянавдтар – логиканы жақтаушылар шықты. Бұлардың жүйесі Асангилардың “философиялық” бағытынан өзгеше болды. Оны будда логикасының негізін салушы Дигнага (б.з.б. 5 ғасыр) жасады. Бұл логика кеңінен таралып, тибет, моңғол тілдерінде көптеген ғылыми әдебиет тудырды. Йогачарлар сананың артықшылығын мойындап, сыртқы дүниенің реалдығын бекерге шығарады. Дхармалар, болмыс элементтерін дербес реалды емес, олар тек сананың көрінісі ретінде ғана реалды деп ұйғарды.