Йозеф Костка
| Йозеф Костка | |
| словак. Jozef Kostka | |
 Братиславадағы Жеңіс монументі (1946) | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні |
30 қыркүйек 1996 (84 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Азаматтығы | |
| Жанры |
мүсінші |
| Мектебі |
Париждегі Бейнелеу өнері мектебі |
| Сайты | |
Йозеф Костка (словак. Jozef Kostka; 29 қаңтар 1912 жыл, Ступава, Братислава өлкесі - 30 қыркүйек 1996 жыл, Братислава)[1] — Словак мүсіншісі және мұғалімі, қазіргі словак мүсінінің негізін салушы.
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Йозеф Костка 1912 жылы 29 қаңтар айында Братислава маңындағы Ступавада дүниеге келді. 1932-1937 жылдары Прагадағы жоғары өнер және өнеркәсіп мектебінде оқыды. 1938-1939 жылдар аралығында Париждегі Бейнелеу өнері мектебінде оқыды. 1940 жылдан 1949 жылға дейін Словакия техникалық мектебінде сызу және кескіндеме кафедрасында жұмыс істеді. Бұл институт бейнелеу өнері жоғары мектебінің бастамасы болды, оның бастамашыларының бірі жылы Юзеф Костка болды.
Рудольф Прибишпен бірге ол словак мүсіншілерінің буынын қалыптастырды: Йозеф Янкович, Юрай Мелиш, Мариан Губа, Петер Роллер, Йозеф Брезани. Мүсінші Юстин Хрчка өз шеберханасында екі жыл ассистент болып жұмыс істеді. 1969-1970 жылдары Словакия суретшілері қауымдастығының жетекшісі болды. 1972 жылы ол бейнелеу өнері жоғары мектебінен кетуге мәжбүр болды және штаттан тыс суретші болып жұмыс істеді.[2]
Шығармашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Костка - соғыстан кейінгі словак мәдениетінің негізін салушылардың бірі. Оның алғашқы мүсіндері: «Перделі қыз» (1939), «Поэзия» (1939–42), «Түн» (1940), «Ұйқы» (1941–42), «Қырық төртінші жыл» (1944) бүгінде Словакияның қазіргі заманғы мүсінінің алтын қорына тиесілі.
Костка фашизмге қарсы күресте словак көтерілісшілері мен партизандарының 1944-1945 жылдардағы күз-қыс айларындағы қаһармандық ерлігі тақырыбына алғашқылардың бірі болып үн қосты. Осы тақырыпқа сызбалар, камералық мүсіндік композициялар және монументалды жұмыстар сериясын арнады.
1945 жылы мамырда Йозеф Костка Братиславадағы Гвездослав алаңында ашылған Жеңіс монументін (1946-1949) жобалау конкурсында жеңіске жетті. 1946 жылы ол 1950 жылы қарашада ашылған Партизанск қаласындағы Словакияның ұлттық көтерілісіне арналған ескерткіштің жобасын жасады.
1950 жылы Братислава дөңесін мүсіндік безендіруге арналған республикалық байқауда Кеңес Армиясы ескерткішіне арналған «Алғыс» композициясының жобасы үшін бірінші сыйлықты алды (1953 - 1963). Ол азат етушілерге қарай келе жатқан төрт қызды бейнелейтін симметриялы екі қола бейнелі композиция жасады. Көтеріліс тақырыбына «Көктем-45» немесе «Партизандардың оралуы» (1950-1955), «Партизандар маршы» (1948) ескерткіштерін жасады. Прагада халық шаруашылығы жетістіктері көрмесіне арнап Освенцимдегі фашизм құрбандарына арналған «Қайғы» (1960) мүсіндік композициясын ұсынды.
1957 жылы - Сан-Паулудағы халықаралық көрмеде, 1958 жылы Брюссельде өткен Дүниежүзілік көрмеде «Өзен жағасында» бедері үшін күміс медальмен марапатталды, сол жылы Венеция көрмесіне қатысты. Братиславадағы "Славинде" оның" «Алғыс» мүсіні тұр (1963). 1964 жылы ол Модрада Людовит Штурға ескерткіш – "Словак көктемі" мүсінін жасады.
1960 жылдар Костка шығармашылығындағы ең жемісті жылдардың бірі. 1967 жылы ол ұлттық суретші атағын алды. Костканың осы кезеңдегі жұмыстары 1968-1969 жылдары Братислава өнер үйі мен Прага Манесінде ұжымдық көрмелерге қойылды.[3][4]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Йозеф Костка. Тексерілді, 18 сәуір 2024.
- ↑ Суретші/Йозеф Костка. Тексерілді, 18 сәуір 2024.
- ↑ Костка, Йозеф (1912-1996). Тексерілді, 18 сәуір 2024.
- ↑ Костка, Йозеф. Тексерілді, 18 сәуір 2024.