Карл Раймуңд Поппер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Карл Раймуңд Поппер (1902 - 1994 ж.ж.) - ағылшын философы және әлеуметтанушысы. Оның іліміне сай білімнің эмпирикалык және теориялық деңгейлері бір-бірімен тығыз байланыста болады. Кез келген ғылыми білімге болжалдық сипат, кателесушілік тән. Ол ғылымда кез келген түжырымды теріске шығаруды білдіретін "фальсификация" (жалған деп тану) ұғымын енгізеді. Ғылыми білімнің дамуы батыл гипотезаларды ұсынып және оларды жокқа шығаруды жүзеге асырудан тұрады, сол арқылы ҒЫЛЫМИ мәселелер шешіледі. Әлеуметтік философия саласында Поппер марксизмді сынға алады, ол қоғамдық дамудьщ объеқтивті зандылықтарын және әлеуметтік болжам мүмкіндіқтерін теріске шығарады. Поппердің идеалы — "Ашық қоғам". "Ашық қоғам және оның жаулары" (1945) атты еңбегінде ол ашық және жабық қоғамдарды қарастырады. Алғашқы қоғам типіне Батые демократиясын, ал екіншісіне социалистік мемлекеттерді жатқызады. Соңғыларына тоталитарлық, қоғамның индивидтен жоғары тұруы, жеке жауапкерсіздік, идеялық догматизм тән. Оның пікірінше, Бұл "трайболистік", яғни өзінің құрылымы жағынан алғашқы қауымдық құрылыстық тайпа төрізді, өзін басқаларға қарама-қарсы қоятын қөғам. "Ашық қоғам" мүшелеріне рационалистік бағдар, әлеуметтік дамуды мақсатка сай, саналы баскару, мемлекеттік институттарды азаматтардың кажеттілігіне сай біртіндеп калыптастыру тән. Алайда Батыc демократиясында оларды "ашық қоғам" деп санауға кедергі келтіретін кемшіліктері бар. Оның пікірінше, "қоғамның өз еркі мен даму идеясы — қоғам физикалық зат сияқты белтілі бағытта, белтіленген жолмен дамиды деу — таза холистік адасушылық".[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7