Мазмұнға өту

Кептерлілер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Кептерлілер

1-баған: Көк кептер, Тәжді көгершін, Қызғылт мойынды жасыл Көгершін, Зәйтүн көгершіні;

2-баған: Кап түркеп, Кәдімгі түркеп, Қола қанатты Көгершін, Қабыршақты жер көгершіні.
Ғылыми топтастырылуы
Домен

Эукариоттар

Патшалық

Жануарлар

Кіші патшалық

Эуметазоилар

Тип

Хордалылар

Кіші тип

Омыртқалылар

Инфратип

Жақ ауыздылар

Ұлы класс

Төртаяқтылар

Класс

Құстар

Кіші класс

Желпіқұйрықты құстар

Инфракласс

Қырлы төсті құстар

Отряд

Кептертәрізділер

Халықаралық ғылыми атауы

Columbidae Leach, 1820

Ареал

сурет

Қорғалу статусы

Уикитүрлердегі
жіктелуі
uselang=ru}}
[{{fullurl:commons:{{{Commons}}}|uselang=kk}} Ортаққордан
сурет іздеу]
ITIS  177061
NCBI  8930
EOL  7978

Кептерлілер (лат: Columbidae) — кептертектестер тұқымдасы. Ұзындығы 15-89 см. Денесі тығыз, мойны қысқа. Әдетте қанаттары ұзын, үшкір, жақсы ұшады.

Тұмсық негізі балсірі. 43 туысы, 285 түрі белгілі. Поляр аймағынан басқа барлық жерде кең таралған. Көбі жыл құстары. ТМД-да 3 туыстың 11 түрі бар: 6 түрлі кептерлер: көкшіл сұр кептер, дыркептер, түзкептер және басқалары; түркептері мен жасыл кептер, ұшып келгендер ағаштарда, тау жартастарында құрылыстарда, ағаш кеуектерінде жұптасып, кейбіреулері шоғырланып ұялайды. 2 жұмыртқа салады. Жұмыртқаларын еркегі де, ұрғашысы да басады. Балапандары жалаңаш немесе сирек мамықпен жабылып туады.

Ересек құстарда, (еркегі мен ұрғашысында) жұмыртқа басудың аяқ кезеңінде ішкі жемсаулары ісінеді; эпителийдің беткі қабатынан бөлініп сүт құрайды, (белогы 18,6%, майы 12,7%, витаминдер), осымен балапандарын жемдейді. Кейіннен сүтке өсімдік азығын, жемсауына жұмсартып береді. Кептерлерге жоғарғы дәрежеде хоминг тән.

Көкшіл сұр кептер, декоративті және пошта тұқымдыларының арғы тегі. 6 түрлі кептерлер (оның ішінде, жиһангез кептер) ертеректе жойылған. КСРО Қызыл кітабында, ақ кеуделі кептерлер, ХТҚО Қызыл кітабына, 16 түрі, 9 тармағы еңгізілген.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3