Мазмұнға өту

Керімбай Жапалақұлы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Керімбай Жапалақұлы (шамамен 1830 – 1895) – Қытай қазақтары құрамындағы төртуыл тайпасының алғашқы үкірдайы. 1884 ж. Қытай мен Ресей арасында мемл. шекара белгіленгенде, қазақтардың біраз бөлігі жер-суымен Қытай аумағында қалды. 1885 ж. ондағы қазақтар арасында алғаш рет сайлау өткізілді. Тарбағатай аймағы әкімш. жағынан бес дуанға бөлініп (төртеуі қазақ, біреуі торғауыт), дуанбасылыққа бір-бірден үкірдай сайланды. Керімбай – Тарбағатай аймағындағы қазақтардан сайланған төрт үкірдайдың бірі. Ол қазақтардың жаңадан жер-су, мекен-жай алуына көп көмектесті. Атақты Шаған кегеннің қанды жорығында (1864) көп шығынға ұшырап, тарыдай шашылып кеткен төртуыл тайпасының басын біріктіруге ат салысты. Керімбай қайтыс болған соң оның орнын басқан Демежан да әке жолын қуды. Керімбай бейнесі Қ.Жұмаділовтің “Тағдыр” романында сомдалған.[1]

Найман тайпасы Төртуыл руынан шыққан.[2]

Дереккөздер:

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
  2. Х.М.Ғабжалилов Қазақ ру-тайпаларының тарихы. Найман — Алматы: Алаш ТЗО, Полиграфкомбинат, 2008. — Т. 10. — 430 б. — 1000 таралым. — ISBN 9965-765-21-09.