Климаттық белдеулер
Климаттық белдеулер — Жер шарының ендік немесе субендік бағытта тұтаса немесе бөлініп созылып жатқан, климатқа қатысы жағынан айтарлықтай біртекті өңірлері.
Климаттық белдемділік - планетаның беткі жазықтығын климаттық өзгешеліктері тұрғысынан бірнеше белдемдерге болу принципі. Жер шарын тұтасымен орап өтетін осы белдемдердің жиектері ендік сызықтармен (параллелдермен) орайлас бағышталған.[1]
Әрбір климаттық белдем құрамында бірнеше климаттық облыстар оқшаулануы мүмкін. Климаттық белдем деген ұғым аймақтық түсінік ретінде де қолданылады. Мәселен, таулы өңірлерге тән түрлі биіктік деңгейлерінін, тек өздеріне ғана тән климаттық жағдайлармен сипатталуы осы деңгейлерді дербес климаттық белдемдер ретінде даралауға мүмкіндік береді.
Климаттық белдеулер климаттық аудандаудың ең ірі бірлігі ретінде қарастырылады. Климаттық белдеулер
- экваторлық
- субэкваторлық
- тропиктік (Солтүстік және Оңтүстік жарты шарларда)
- субтропиктік
- қоңыржай белдеулер
- субарктикалық
- арктикалық
- Субантарктикалық және антарктикалық деп бөлінеді.
Табиғи аумақтардың ерекшеліктері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Оларды бөлу радиациялық баланс пен ауа температурасы мәндерінің полюстерден экваторға карай өсуіне, әр ендіктердегі ылғалдылық ерекшелікгеріне және атмосфераның жалпы циркуляциясының жүйесінде ауа массаларының ендік және субендік алмасуында басым болуына негізделген.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Геология терминдерінің сөздігі. Н. Сенатов, А. Абдулин.— Алматы: Қазақстан, 1996,ISBN 5-615-01738-4
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |