Командалық жол

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Командалық жол (командная строка; command string) — 1) графиктік интерфейсі жоқ пайдаланушыға операциялық жүйенің командасын енгізуге қызмет ететін жол. Мыс., ms-dos жүйесі командалық жолда "шақыру" термині жиі пайдала нылады. Командалық жол тек команда емес, қосымша параметрлерді де енгізуге қолайлы. Графиктік операциялық жүйе негізінен командалық жолдың міндетін атқаратын арнайы диалогтық терезені немесе қосымша тақтаны пайдалануға береді; 2) операциялық жүйені шақырудан басталатын экранный жолы; 3) команда енгізілуге тиіс экрандағы меңзер тұрған жол. Егер бағдарлама командалық жолдың командалар интерфейсімен басқарылатын болса және пакеттік интерфейсті қолдаса, графикамен бірге командалық жолдың интерфейсінің шебер үйлесімі тұтынушыға өте қуатты мүмкіндіктерді ұсынады. Командалық жолдың интерфейсі мәзір негізінде бағдарламаның басқару жүйелеріне қарама-қайшы болады. Командалық интерфесінде шығарылған ақпаратты шығару форматы регламенттелмейді, әдетте бұл қарапайым мәтіндік шығару бағдарламасы, бірақ ол графикалық, дыбыстық және т.б. болуы мүмкін. [1]

Пәрмендік қатардың басқа интерфейстері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Пәрмендік қатар бағдарламалар арасындағы, сондай-ақ пайдаланушы арасындағы интерфейсті қамтамасыз етеді. Бұл тұрғыда пәрмендік қатар диалогтық терезеге балама болып табылады. Редакторлар мен деректер базасы балама пәрмендік процессорлар жұмыс істей алатын пәрмендік қатарды білдіреді.

Мәтін режимінде пайдаланушы экранның төменгі жағына пәрмендер енгізген бірқатар ойындар бар.[2] Бірі «сақина алу» немесе «көру» сияқты пәрмендерді теру арқылы кейіпкерді басқарады. Бағдарлама кейіпкердің оны қалай көретінін немесе әрекетті қалай орындайтынын сипаттайтын мәтінді қайтарады

Осы интерфейстерде бір пәрменнің шықпасын келесі пәрменнің кірмесіне таратуға мүмкіндік беретін стандартты ағындардың интерфейсі барынша елеулі болып келеді. Мәтіндік файлдар кез келген мақсатта қызмет атқаруы мүмкін. Бұл құбыржолдардың, сүзгілер мен қайта бағыттаудың интерфейстерін қамтамасыз етеді. Unix-те құрылғылар да файл болып табылады, сондықтан tty құрылғысының файлы stdin, stdout және stderr үшін пайдаланылатын қабықшаға арналған файлдың кәдімгі типі болып табылады.

Пәрмендік қатардың басқа интерфейсі қабықша бағдарламасына құжаттарды іске қосу немесе бағдарламаны іске қосу үшін көмекші бағдарламаларды іске қосуға мүмкіндік береді. Пәрмен қабықшаның ішінде өңделеді, содан кейін құжатты іске қосу үшін басқа бағдарламаға жіберіледі.

Жеке веб-қосымша немесе аса ірі қосымшаның бір бөлігі ретінде браузерде пәрмендік қатардың қосымшасын жазуға мүмкіндік беретін JavaScript кітапханалары бар. Сервердің пәнмендік қатарының интерфейсіне қолжетімділік ұсынуға мүмкіндік беретін, сондай-ақ порттардың тарсылын баптауға мүмкіндік беретін SSH веб-қосымшалары бар.[3]

Веб-браузердің URL-мекенжайын енгізген соң, пәрмендік қатар ретінде пайдалануға болады. Оны веб-қосымшаларды «іске қосу», браузер конфигурациясына қол жеткізу, сондай-ақ іздеуді орындау үшін пайдалануға болады. «Интернеттің пәрмендік қатары» деп аталған Google белгілі форматта іздеу параметрлерін тапқанда, нақты домен бойынша іздеуді орындайтын болады.[4]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Информатика және компьютерлік техника Жалпы редакциясын басқарған түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
  2. 5 Text-Based Adventure Games You Can Play in Your Browser. makeuseof.com. Тексерілді, 14 желтоқсан 2022.
  3. How To Enable Port Knocking In Csf/lfd. knownhost.com. Тексерілді, 14 желтоқсан 2022.
  4. Google strange goodness. knaster.com. Тексерілді, 14 желтоқсан 2022.