Күнжіт майы
Күнжіт майы — күнжіт өсімдігінен (сезам) алынатын өсімдік майы.
Құрамы және физикалық қасиеттері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Күнжіт майы микроэлементтерге және қышқылдарға бай. Кіретін қышқылдар(%):
- Стеарин 4%-6%,
- Пальмитин7%-8%,
- Миристин 0,1%,
- Арахин 1%дейін,
- Олеин 35%-48%,
- Линол 37%-48%,
- Гексадецен 0,5%дейін.
Күнжіт дәндерінде магний, фосфор, кальций сияқты пайдалы минералдар болса да, май құрамында олар жоқ .
Майдың қату температурасы —3 −7 °Cдейін, тұтқырлығы (133—207)10−6 м2/сек.
Құрамында антиоксиданттар болуына байланысты май 9 жыл сақталына алады.
Қолданылуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бұл өсімдік майы тағамға қосатын дәмдеуіш ретінде ғана емес, косметикалық, емдік салада да кең таралған.Өзіне тән ерекше иісі бар, құнарлы май үнді, корей, жапон, қытай және тай асханаларының ажырамас бөлігі.
Косметологияда қолданылуы: май теріге сініп, оны тазалап ылғалдандырады, осы арқылы қартаюды тоқтатады.
Майдың зиянды сәулелерді жұту қасиетіне байланысты күнге қарсы кремдарда қолданылады.
Медицинада қолданылуы:
- Өкпе ауруларына қарсы көмек
- Қант диабетімен ауыратын адамдарға ұсынылады
- Күнжіт майы іш қатуының, қышқылдығы жоғары гастриттің, гастродуодениттің, асқазанның және аш iшек ойық жарасының, шаншу, энтероколит, асқазан асты бездiң аурулары, гельминтоз ауруларының алдын алуда қолданылуы мүмкін. Майдың асқазан сөлінің жоғарғы қышқылдығын реттеу, iшек түйнектерiн жеңiлдетiп, қабынуға қарсы, бактерицидтік, аздап iш айдау және ішек құртты шығару әсерін беретін қасиеттері бар.
- Қанның қышқылдығын реттейді
- Қалқанша бездің гиперфункциясы, қаназдықта қолданылады.
- Артық салмақта арықтауға көмектеседі.