Күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы

Күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы (Плотность сил и средств) — күштер мен құралдардың 1 км майдан шебіне орта есеппен келуімен саналатын ұрыс әрекетіндегі ауданның (бағыттың, учаскенің) әскермен және әскери техникамен толықтырылу дәрежесі. Ол әскерлердің шабуылда шешуші соккы бағытында күштері мен құралдарын жинау, ал корғаныста негізгі күштерді шоғырландыру, сондай-ак майданның қосалқы бағыттарындагы (учаскелеріндегі) ұрыстық мүмкіндіктері деңгейінің көрсеткіші болып келеді және қолбасшының (командирдің) операцияға (ұрысқа) деген ой жоспарын көрсетеді. Операцияны (ұрысты) жоспарлау барысында күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы есептік көрсеткіштік кызмет атқарады және барлық ұрыстық әрекет алқаптары мен бағыттары бәйынша күштер мен құралдардьщ қатынастарын санау арқылы әскер (қызмет) салаларының бастықтарының катысуымен штаб анықтайды. Мұндай жағдайда, әр түрлі бағыттағы күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы алқаптың (учаскенің) әскермен және әскери техникамен жалпы толықтыруынан күрт айырмашылығы болуы мүмкін. Қорғаныс операциясында тандалған бағытта шабуылдаушы қарсыласты алғы шеп кіре берісіңде және оньщ алдында жоюды, қорғанысқа енген қарсыласты құрту мен басып алынған бекіністерді ұстап түруды, ал шабуылда — артиллериялық дайындык және оның бүкіл әскерлер соққысымен терендік бойынша корғанысын бұзу кезінде негізгі объектілерін атыспен сенімді жоюды, шабуыл барысында күштерді көбейтуді, қарсыластың ықтимал қарсы шабуылы мен шешуші соққысын тойтаруды, оның корлары мен тереңдікке шабуылының дамуын талкандауды қамтамсыз ететін күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы жасалады. Қажетті күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы басты бағытта қосалқы күштер, құрамалар мен бөлімдердің шабуыл (қорғаныс) алқаптарын тарылту, сондай-ак әскерлерді қордағы күштермен күшейту жолымен қүрылуы мүмкін. Әдетге, жаяу әскерлер, танктер, артиллериялар және бөгеттер тығыздыктарына бәлінеді. 1 км маңдай-шепке күштер мен құралдардың шоғырлану тығыздығы жаяу әскерлер (мотожаяу әкерлер) үшін — батальондарда (тактикалық тығыздык) немесе дивизияға бөлінетін километр мөлшері (оперативтік тығыздык); танкгер үшін — ұрыс машиналары санымен, ал артиллериялар үшін — зеңбіректер, минаатарлар және дүркінді атыстың реактивтік жүйлерінін санымен есептелінеді.