Көкқұйрықтар
Көкқұйрықтар туысы - Қазақстан фаунасындағы торғайтәріздес құстар отрядына сайрақ тұқымдастарға жататын 13 туыстың біреуі. Бұлқын қауырсындарының ұшы майысқақ ине тәрізденіп келетін қызылқұйрықтар мен бұлбұл құстарға жақын, шағын денелі құстар. Еуразия тайгасынан, Азияның оңтүстігіндегі тау ормандарында қоныстанып, бунақденелілермен қоректенетін нағыз орман құстары. Көкқұйрықтар туысында 5 түр бар, Қазақстанда бір түрі – көкқұйрық кездеседі.
Сипаттама[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Көкқұйрық - сырттай қарағанда қызылқұйрық сияқты шағын денелі (20 г шамасында) құс. Уақытының көпшілігін ағаш және бұталардың бөрікбасында өткізеді, алайда жерге де түседі, жерге секектеп жүреді. Тасшыбшық тәрізді тәрізді иіліп, тізесін бүгеді де, қызылқұйрық тәрізді ұйрығын селтендетеді. Бунақденелілерді ауадан аулаған кезде шыбыншыны еске түсіреді, ал шақыру белгісі саяшыл сарықасқаға көбірек ұқсайды. Ересек аталықтар - жонының көк түсінен, ал аналықтар және жас аталықтар денесіндегі жабын қауырсындардың жалпы зәйтүн түсті қоңырқай өңімен бірге құйрықүсті реңінің көгілдірлігі бойынша оңай танып білінеді.
Еуразия тайгасында таяуда ғана республиканың ең шығыс шекарасына жақын Алтай ормандарында ұлайтын орындары табылды. Солтүстік және Шығыс Қазақстанның басқа жерлерінде қыркүйек-қазанда оқта-текте ұшып өткен кезде кездеседі.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Мектеп энциклопедиясы, Құстар, жануарлар құстар сериясы, Алматы 2010