Менандр Протектор
Менандр(көне грекше: Μένανδρος ὁ προτίκτωρ) [1] – византиялық тарихшы әрі мемлекет қайраткері.
Биографиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Мамандығы бойынша – заңгер, Византия императоры сарайында қызмет атқарған. Император әскерінде қызмет етіп, протиктор дәрежесіне дейін көтерілген. Император чиновнигі бола жүріп, өмір бойы тарихи еңбектер жазған және шығармалары шынайылығымен аса бағалы. Бізге жеткен Менандр еңбектері түркі халықтарының 558 – 582 жылдардағы тарихын қамтиды.
Оның алғашқы еңбегі Византия мен Иран арасындағы 561 жылғы келісімге, кейінгі еңбектері Земарх басқарған Византия елшілерінің Түрік қағанатына баруына арналған. Шығарма елшілердің айтқан әңгімелері мен нақты дипломатиялық құжаттар негізінде жазылған. Онда сол кездегі түрік елінің әдет-ғұрпы, сән-салтанаты және тұрмыс-салты айтылады. Сондықтан күні бүгінге дейін Менандр жазбалары түркі халықтарының ортағасырлық тарихына қатысты түпнұсқа ретінде қолданылады. Менандр жазбаларының шындыққа жанасатындығын археологиялық қазбалар және қытай жылнамалары толығымен дәлелдейді.