Меруертгүл
Меруертгүл | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
Convallaria majalis L. |
Меруертгүл, мамыр қынжыгүлі, мамыр інжугүлі, май інжугүлі (лат. Convallaria majalis) – қасқыржемдер тұқымдасының інжугүл туысына жататын көп жылдық өсімдік. Биіктігі 30 см, тамыры ұзындығы Жемісі – қызыл жидек (кейде сары). Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.[1]
Өсімдік туралы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Меруертгүлдің елімізде табиғи өсетін түрі бар. Ол лалагүлдер тұқымдасына жатады. Көгалдандыруда мамырлық меруертүлдің (Convallaria majalis) деген түрі қолданылады. Ол сәуір, мамыр айларында гүлдейді. Гүлдерінің түсі сұрпына қарай ақ немесе қызғылт түсті. Жапырағы жалпақ, ширатылып келеді. Гүлсидамы жапырақтарының ортасынан шығады. Бір гүлсидамында 6-20 дана кішкене қоңырау секілді гүлдері болады. Меруертгүл өте нәзік өсімдік. Оны көгалдандыруда көбінесе топтап егеді. Меруертгүлді тал, теректердің астына, альпі шоқысына немесе көктемгі гүлзардың жиегіне егеді. Гүлдеп болған соң қып-қызыл моншақ тәрізді жеміс салады. Меруертгүлдің барлық бөлігі тұтастай улы болып келеді, соған қарамастан табиғаттағы меруертгүл ерекше қорғауға алынған. Себебі оның көктемгі әдемі гүлімен қатар, жидегі дәрілік мақсатта қолданылады.
Күтімі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Көп күтімді қажет етпейді. Құнарлы, жеңіл топырақта тез көбейіп, жақсы өседі. Көлеңкеде өскен меруертгүлдің гүлі сабақ басында ұзақ сақталады.
Көбейтілуі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Меруертгүлді тұқымын себу, қалемшелеу арқылы да көбейтеді. Ең оңай тәсілі ерте көктемде немесе күзде тамыр сабағын бөлу арқылы көбейту.
Меруертгүл туралы тақпақ
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жапырағы үлкен болса да,
Моншақтай нәзік гүлдері.
Меруертгүл деп аталған
Ұқсаған соң түрлері.
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт Мұрағатталған 20 ақпанның 2012 жылы.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]"Гүлстан" республикалық ғылыми-танмыдық, көпшілік журнал, 2010 жыл ISSN 2078-6727
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |