Микрорағыш және макрорағыш

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Жаңа ашылулар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ғылым мен технология дамыған қазіргі дәуірде адам дегеніңіміз не және адам мүмкіншіліктерінің шегі бар ма деген сұрақ туындап, пікірталастар тудырды. Бұл тұрғыда адамның жан-жақтылығы басты назарда болып отыр. Әрине, адамды балшықтан жасалды дейміз, оның денесі ет пен сүйектерден тұрады, онда қан айналысы жүріп, түрлі әрекеттер жасалады. Оның денесінде мың сан химиялық әрекеттерді бақылауға болады. Адамның ақпаратты қабылдауы және оны басқаларға беруі өмір бойы жалғасып отырады. Адам дегеніміздің өзі – ой мен қиялдың жиынтығы. Оның әрбір қимылы қандай да бір ойдан немесе қиялдан туындайды. Адамзат баласының барлық жетістіктерінің негізі ой мен қиялдың көзге көрінбейтін күш-қуаты болып табылады. Өзіне келетін ойларға түрлі мән-мағына бере отырып, адам әртүрлі жаңалықтар ашады. Сәбидің ересек адам болып өскені сияқты адами сана өзінің қазіргі дәрежесіне дейін өсіп-жетілді. Жаңа туған нәрестенің санамен ұғыну қабілеті іс жүзінде жоқ деуге болады. Тек нәрестелік, балалық және жасөспірімдік кезеңдерден өтке келе ғана ол жастық шаққа жетеді. Осы жаста оның ойлау және дене қабілеттерінің барлығы дамудың шарықтау шегінде болады. Дәл сол сияқты адамның санасы да сәбиліктен өзінің қазіргі күйіне дейін жетті. Сонымен бірге адам санасы өзінің шарықтау шегіне жетті және біздің дәуіріміз сана дамуы мен әлемді бағындырудың шыңы деп айтуға болмайды. Адамның ақыл-ойы шексіз кең, бұл оны әрі қарай дамуға жетелейді. Әлі талай шығармашылық мүмкіндіктерді ашу керек. Адам мүмкіндіктерінің тек аздаған бөлігі ғана анықталған, демек адамның әлі белгісіз сансыз қабілеттері ашылуы тиіс. Барлық зерттеулеріміздің, уайым-реніштеріміз бен сезім-деріміздің көзі ақыл-ой болып табылады. Қандай да бір уақыттарды ашылған жаңалықтардың барлығын ақыл-ойдан бөлек қарауға болмайды. Әлдебіреу ойланған кезде оның ақыл-ойының кеңейетіні соншалық, өмірге жаңа формула немесе тіпті жаңа ілім келеді. Адамның ақыл-ойы өткен дәуірлердің адамдары үшін жұмбақ болған, қазірдің өзінде де ол толығымен зерттеле қоймаған құбылыс болып отыр. Қазіргі кезде белгілі және әлі де белгісіз құбылыстардың жаңа ұғымдарын ашуға көмектесетін көптеген ғылыми және тәжірибелік құралдар бар. Тереңірек жатқан қабатты ашу үшін алдымен оның үстіндегілерін аршу керек. Тереңдегі қабат әлі зерттелмеген, түсініксіз, сол себепті де біздің назарымызды аударатын жаңа мүмкіндіктер ашылады. Ғалымдар мен психологтар адам баласының өз қабілеттерінің тек 5-10 пайызын пайдаланатынын анықтаған. Адамзаттың осы күнге дейінгі жеткен жетістіктері оның қабілеттері мен мүмкіндіктерінің тек осы 5-10 пайызын пайдалану нәтижесі деп айтуға болады.

Адам ойы жеткізген табыстар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұдан түсінетініміз – медицина немесе зоология саласында болсын, ботаника, генетика, физика, химия, инженерлік сала, психология, парапсихология немесе басқа салаларда болсын жеткен ғылыми жетістіктердің барлығы тек адам мүмкіндіктерінің көрінісі болып табылады. Алайда біз ғылым мен өнердің осы жетістіктерін көрген кезімізде, бұлардың барлығының бізге табиғат сыйлаған ақыл-ой қабілеттеріміздің нәтижесі екендігін сирек еске аламыз. Адамның ақыл-ойы мен оның жеке тұлға екендігінің қазіргі заманғы дәлелдері адам тірлігінің екі бөлікке бөлінетінін көрсетті, олар – оянудың сыртқы әлемі және ішкі әлемі, олар адамның ішкі әлемінде пайда болып, бір-бірімен тығыз байланыста болады. Қалай болғанда да адам алдында үнемі сұрақ тұрады. Ол сұрақ адамның жай ғана тән қимылдары мен сыртқы жағдайлардың жиынтығы болып табылмайтындығы туралы. Адамда материалдық әсерлерге бой бермейтін өріс болады, ол өріс ойлар мен қиялдарымызды материалдық өріске жеткізеді. Біздің болмысымыздағы шынайы адам осы өріс болып табылады, ол жан деп аталады. Спиритуалистердің айтуынша, егер адам өзінің ішкі «меніне», яғни жүрегіне кіре алса, онда оның жаны күш ала бастайды.

Мүмкіндіктері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Барлық діннің қасиетті кітаптарында адамның ғажайып қабілеттерге ие екендігі туралы айтылады. Қасиетті кітаптарға сәйкес адам тән мен жаннан тұратын дене болып табылса да, ол Жаратушы Алла Тағаланың Қасиеттері болып табылатын қуатқа немесе ортаға ие. Бұл орта жан деп аталған. Жан адамға рухани ілімдердің мүмкіндіктерін пайдалануға мүмкіндік береді. Діни кітаптарда барлық сезімдер мен әсерлер екі топқа бөлініп көрсетілген: саналылық және санасыздық, сыртқы әлем және ішкі әлем немесе сыртқы және ішкі. Сыртқы – сыртқа көрінетін материалдық сезімдер, ал ішкі әлемнің ішкі өмірін құрайтын қасиеттердің жиынтығы болып табылады. Ішкі өріс шегінен тыс біздің біліміміз жоғарғы білімге апарар қозғалыстың бастапқы сатысына түседі. Бірнеше ғасырлар бұрын ғана физикалық ғылымдардың тәжірибелері мен жаңалықтары магия немесе сыйқырлық деп есептелген және таңғажайып жұмбақ құбылыс деп түсінген, ал қазір дәл осылай ойлау жан мен жан жөніндегі ғылымдардың шынайылығы туралы түсінікке тән болып отыр.

Сезім мүшелерімен байланысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Адамдарға бес сезім таныс, олар: көру, есту, иіс, сезім және сипап сезу сезімдері. Әр сезімнің өзінің нақты анықтамасы мен әрекет ететін шектеулі аясы бар. Мысалы, біз белгілі бір қашықтықтан алыстан көре алмаймыз, толқындар ұзындығының арнайы диапазонынан тыс дыбыстық толқындарды ести алмаймыз, сондай-ақ қолымызды тигізбей, қандай да бір нәрсені сипай алмаймыз. Материалдық өрісте бұл сезімдер шектеулі және арнайы диапазонның шегінен тыс әрекет ете алмайды, бірақ рухани өрісте олардың әрекеттері шектеусіз. Рухани көру сезімі кез келген қашықтықтан көре алады, ол ешқандай шекарамен немесе шеңбермен шектелмеген. Рухани есту қабілеті кез келген жиіліктегі дыбыстарды қабылдайды, сөз сөйлеу аппаратына тәуелді болмайды және техникалық байланыс құралдарын пайдаланбай-ақ әркім өзінің ойын басқаларға жеткізе алады. Адам сезімдерінің шынайы мүмкіндіктерін тек адамда рухани сезімдер әрекет ете бастағанда ғана сезінуге болады. Бұл бес сезім әсерлерге есік ашады, бұл әсерлерді сезіну осы есіктер жабық тұрғанда мүмкін емес. Бұл сезімдердің көмегімен аспан әлеміне кіруге және көзге көрінбейтін жаратылыстарды, мысалы, періштелерді көруге болады. Бұл сезімдерді оятудың ең тиімді әдісі Медитация болып табылады. Медитация дегеніміз бұл – жаттығулар. Бұл – ойлау әдісі. Бұл ақыл-ойдың ұйықтап жатқан сезімдердің оянып, әрекет ете бастайтын күйі. Медитация техникасының көмегімен материалдық сезімдерге белгісіз күйде қалатын күштерді пайдалану мүмкіндігі пайда болады. Медитацияны жүйелі түрде жасап тұратын адамдар қабылдау және түсінудің ғажайып тәсілдеріне қол жеткізеді. Медитация әртүрлі түрде барлық уақыттарда пайдаланылған. Медитацияның көптеген рухани, психологиялық және физикалық жетістіктері бар. Бұл жаттығу жабырқаулық пен жүйкедегі тынышсыздықтарды жою қабілетін дамытуға көмектеседі. Ол психологиялық қиындықтардан сақтап, имундық жүйені күшейтуге, соның арқасында түрлі аурулардан құтылуға жәрдем береді. Медитация жасап тұратын адам материалдық құралдарды пайдаланбай-ақ, көңілжайлылық пен тыныштыққа жете алады. Тұтастай көңіл-күйін, соның ішінде жағымсыз әсерлерді бақылауға қол жеткізеді, соның әсерінен адамныің күнделікті өмірдеге жалпы жұмысқа деген құлшынысы артады. Осы бір тамаша жаттығудың элементтерін әлемнің түкпір-түкпірінде түрлі діни және нанымдық ғұрыптардан табуға болады. Әр дінде дұға оқу дәстүрін әбден беріліп өткізу керек екені атап көрсетіледі. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Денсаулықты жақсарту тәсілдерінің жолдары. Қазақстан халық емшілері қауымдастығының «Шалкөде» баспасы. Издательство «Шалкөде» при АНЦК 050060, г. Алматы ул.Радостовца 191