Нарқайсарлар тұқымдасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Нарқайсарлар тұқымдасы
Lantana
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Lamiales
Тұқымдасы: Verbenaceae
J.St.-Hil.
Тектері мен түрлері

35 тегі мен 1,200 түрі белгілі

Синонимдері
  • Durantaceae J.Agardh
  • Petreaceae J.Agardh

Нарқайсарлар тұқымдасы[1] (лат. Verbenaceae) – еріндігүлділер қатарына жататын ағаш, жартылай бұта, кейде шөптесін өсімдіктер. Дүние жүзінде 100-ден аса туысы, 3 мыңнан аса түрі белгілі. Қазақстанның оңтүстігі мен батысындағы орманды және далалы аймақтарда ылғалды жерлерде өсетін 1 туысы (нарқайсар), 2 түрі бар. Жиі кездесетіні – дәрілік нарқайсар (V. offіcіnalіs). Оның биікт. 30 – 70 см. Сабағы тік, жапырақтары қарама-қарсы шоқтана орналасқан. Аталығы 4 (5), аналығы бір кейде екі жеміс жапырақшасынан тұрады. Ұсақ көгілдір, ақшыл көк түсті гүлдері ұзынша, жіңішке масақ гүлшоғырына топталып өседі. Мамырмаусым айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі – жаңғақша. Құрамында улы вербеналин, сондай-ақ аденозин және алкалоидтар, дәнінде глюкозид бар. Халық медицинасында безгек, бас ауруларын емдеуге пайдаланады. Қияр тұздағанда тамырын ерекше дәм беру үшін қолданады.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Энциклопедиясы, 6 том