Нельсон Горацио

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Нельсон Горацио[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Нельсон Горацио (Nelson, Horatio) (29 қыркүйек 1758 жыл, Бернем-Торп, Порфолк, Англия — 21 қазан 1805 жыл, Трафальгар мүйісіндегі теңізде, Испания), ағылшындық теңіз флотының бастығы, вице-адмирал (1801), 1-ші виконт Нельсон (1801), Бронте герцогы (1799, Неапольде). 1761 жылы флотқа келеді. 1777-83 жылдары Вест-Үндістанда қызмет етеді. 1793 жылы Францияға қарсы әрекеттерді ұйымдастыру үшін және Жерорта теңізінде Англияның одақтастарына қолдау көрсету үшін жіберіледі. Сент-Винсент (1797) мүйісіндегі испан-француз флотымен шайқаста көзге түседі. Тенерифе (1797, шілде) аралына жақын маңдағы Санта-Крус шайқасы барысында флоттың әрекеттеріне жетекшілік етті, ауыр жарақат алып, оң қолынан айрылады. 1798 жылы НАПОЛЕОННЫҢ флотын Мысырға дейін аңдыған, Ніл шайқасында маңызды жеңіске жетеді. Кемелерді жөндеу үшін Неапольде ұзақ уақыт бойы тұрақтаған кезде леди Э.ГАМИЛЬТОН екеуінің арасында сүйіспеншілік басталады. 1798-1800 жылдары Ұлыбританияның одақтасы Екі Сицилияның королі I ФЕРДИНАНДҚА қолдау көрсетіп, флотпен бірге Неапольде болады. 1801 жылы Данияға баратын жазалаушы экспедицияны (қараң.: КОПЕНГАГЕН ШАЙҚАСЫ) басқарады, 1803 жылы Жерорта теңізі эскадрасының қолбасшысы болып тағайындалады. 1805 жылы Кадистегі испан-француз флотын бұғаттап, ТРАФАЛЬГАР ШАЙҚАСЫНДА қарсыласының тамтығын қалдырмай жеңеді, осылайша Наполеонның десанттарды Британ аралдарына түсіріп кететін жоспарының күл-талқанын шығарады. Шайқастың соңында өзінің «Виктория» флагманының бортында отырған Нельсонды француз мергені атып кетеді. Оның өлімін бүкіл Англия жоқтады, осы кезден бастап ұлттық қаһарманға айналды. Оның ғажайып басқару тактикасы Ұлыбританияның теңіздегі сөзсіз үстемдігін 100 жылдан астам уақытқа қамтамасыз етті.