Нитроқосылыстар
Нитроқосылыстар — молекуласындағы сутек атомы нитротопқа (-NО2) алмасқан көмірсутектердің туындылары. Нитроқосылыстарды азот қышқылындағы HО-NО2 гидроксил тобының орнын алкил немесе арил басқан қосылыстар деп қарастыруға да болады.
Нитроглицерин мен нитроцеллюлозаның құрамында да — NО2 тобы болғанымен, оларда азот атомы көміртекпен тікелей байланыспай, оттек атомы арқылы жалғасқан. Бұндай қосылыстар нитроқосылыстарға емес, азот қышқылының қүрделі эфирлеріне жатады.
Нитротоптың санына байланысты нитроқосылыстар — мононитро-, динитро- және полинитроқосылыстар болып бөлінеді. Нитротоп байланысқан көміртек атомына байланысты нитроқосылыстар біріншілік (а), екіншілік (ә), үшіншілік (б) және ароматты (в) болып бөлінеді:
Халықаралық номенклатура бойынша нитроқосылыстарды көмірсутектердің атына қосымша нитро- деген сөз қосу арқылы атайды. Өндірісте нитроқосылыстарды көмірсутектерді нитрлеп алады.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Химия: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / Ә. Темірболатова, Н. Нұрахметов, Р. Жұмаділова, С. Әлімжанова. – Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. – 352 бет. ISBN 9965-36-092-8
![]() | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
![]() |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |