Ноғала

НОҒАЛА (leucoma), ақ шел – көздің қасаң қабығының ақшыл-сарғылт болып қарауытуы. Бұл дерт қасаң қабықтың қабынуынан немесе жарақаттану салдарынан пайда болады. Қасаң қабықтың қарауыту қарқынына қарай Н. бірнеше түрге ажыратылады: бұлт тәрізді Н. – жарық түсіріп қарағанда болар-болмас байқалатын қарауыту; дақты Н. – қасаң қабықтың ортасында не шетінде көрінетін қарауыту; ақ Н. – қасаң қабықты жартылай немесе бүтіндей жабатын тығыз ақ шел. Қасаң қабықтағы Н. патолог. процестің нәтижесінде ақ жараға айналып, тесіледі де оған көздің нұрлы қабығы кіріп қысылады. Ол жер тыртықтанып біткен соң нұрлы қабықпен тұтасып, ақ шелге айналады. Егер Н. қарашық маңында болса, көздің көру қабілетін едәуір төмендетеді. Ал көзді түгелдей ақ басса, адам мүлдем көрмей қалады. Н. асқынған жағдайда көз қысымы (ішкі) көтеріліп, екінші реттік глаукома басталады. Осының салдарынан қасаң қабық жұқарып, созылады да стафилома (қасаң қабықтың шар тәрізді сұрғылт тартып томпайып ілгері шығуы) пайда болады. Емі: қасаң қабықты толықтай ақ басқан жағдайда кератопластик. операция (қасаң қабықты ауыстырып салу) жасалады. Соңғы жылдары қасаң қабықтың ақ дағын жасанды қабықпен (кератопротезбен) алмастыру жақсы нәтиже беруде.