Ортағасырлардағы жорықтар мен соғыстар уақыты
Ерте орта ғасырда соғыс – жеңімпазды байытатын болғандықтан, пайдалы іс саналды. Кезінде, рыцарьлар тек жер иеленушілерін ғана емес, қала тұрғындарын, шаруаларды, кейде тіпті монастырьларды да тонайтын. 10 – ғасырдың соңынан бастап, шіркеу соғысты өзгеше түсіндірді. Соғыс зұлымдық пен күнә саналып, ол тек Құдай жолында жүргізілсе ғана әділ деп тәпсірленді. Сол себепті, ортағасырларда діни соғыстар көп болды.
Крест жорықтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл адамзат тарихындағы ұлы діни соғыстар болып саналады. 7 – ғасырларда ислам діні көркейіп, ал христиан діні дағдарысқа ұшыраған болатын. Шығыста ислам үктемдігінің артуын қаламаған христиандықтар крест жорықтарын ұйымдастырады. Негізгі мақсаты - Палестинадағы мұсылмандар қол астындағы христиан дінінің қасиетті жерлерін азат ету және Иисус Христостың табытын қайтару. Тағы бір мақсаты – көпқұдайлылар мен дінсіздерді католик дініне кіргізу болатын.
Крест жорықтары 1096 – 1270 жылдарда өтті. Крест жорықтары 8 жорықтан тұрады. Оған католик дінін ұстанатын барлық Еуропа қатысты. Атап айтсақ, жорықтарға кедей шаруалар, рыцарьлар, феодалдар, корольдер, тіпті балалар да қатысты. Бұл жорықтарда көптеген әскерлер Палестинаға барар жолда қайтыс болды. Оның себептері, аштық пен судың болмауы. Сондай – ақ, христиандықтар Шығыстың географиялық жағдайларынан мүлдем беймәлім болды. Палестинаға барар жолда аман қалғандарды түріктермен және арабтармен болатын қатыгез шайқастар күтіп тұрды. Христиандар Иерусалимді бірнеше рет жаулап алса да, мұсылмандар оны қайтарып тұрды.
Қызықты ақпарат[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Крест жорығының сәтсіздіктері түсінік беруді талап етті. Сол кезде, әскерлер өздерін күнәға батырғандықтан, енді тек олардың балалары ғана Иерусалимді азат ете алады деген идея туындады. 1212 жылы мыңдаған балалар жорыққа шығып, жол ауыртпалығын көтере алмай қырылып қалды.
Жүзжылдық соғыс[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тарихтағы ең ұзақ соғыс Ортағасыр дәуірімен байланысты. Бұл Англия мен Франция арасындағы соғыс болды. Ұрпақтары үзіліп – созылып 116 жылға (1337 – 1453жж.) созылғандықтан, бұл соғысты жүзжылдық деп атады. Соғыс ауыспалы жетістіктермен негізінен, француз территориясында жүргізілді. Ағылшындар жеңіске бір адым қалып, Франция үшін сын сағаты туындаған сәтте француздар Жанна д’Арк есімді бойжеткен шаруа қызының маңына топтасты. Корольдің рұқсатымен ол азат ету соғысының басшысы болып тағайындалды. Жанна басқарған әскердің жетістігі соғыс барысының күрт өзгеруіне әкеліп, ағылшындар Франциядан түре қуылды.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Әлемдік тарих,"Балалар энциклопедиясы Росмэн",Мәскеу 2012,ISBN 978-5-353-06037-6, УДК 087.5, ББК 63,3(0)