Петрона Каматир
Петрона Каматир (гр. Πετρωνᾶς Καματηρός) — Византия шенеунігі және император Феофил (шамамен 829-842) кезіндегі әскери инженер, Херсон тақырыбының (Климаты) бірінші византиялық стратегі[1].
Танымал өмірбаяндық деректер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Петрона — 9 ғасырдағы Византия шенеунігі, Каматхирдің ұлы. Шамамен 833 жылы (немесе басқа деректер бойынша 839 жылы) ол spatharokandidatos дәрежесінде қызмет етті және Феофил Цимлянск су қоймасының түбіндегі қазіргі Дон өзенінің жанындағы Саркел бекінісінің құрылысын басқару үшін Хазар қағанатына жіберілді. Ол одақтас болған хазарлардың астанасы Византия болуға тиіс.
Петрона және оның отряды әскери кемелермен Таврикалық Херсонес келді, ал ол жерден жүк кемелерімен Танаис сағасындағы Меотидадан (Азов теңізі) өтіп, өзен бойымен құрылыс алаңына көтерілді. Тас жетіспейтін византиялықтар ұсақ раковиналардан әк жағып, күйдірілген саздан кірпіш жасап, 834 жылы бекініс тұрғызды. Қайтып оралған соң Петронас императорға Қырымға және Византия бақылауынан босатылған қаласына көбірек көңіл бөлуге кеңес берді. Жауап ретінде Феофил оған Херсонестегі «протоспафарий» және «стратег» атақтарын берді, осылайша аттас тақырыптың негізін қалады. Ол сондай-ақ genikos logothetes лауазымын атқарған болуы мүмкін, ол туралы ақпарат Херсонестегі қазба жұмыстары кезінде табылған мөрге негізделген. Бұрын Херсонес өзін-өзі басқаруға ие болды және бұл қаланың басында протевон дәрежесі бар қала мэрі болды.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Петрона // Византия сөздігі: в 2 т. / [сост. общ. ред. К. А. Филатова], т. 2 — СПб.: Амфора. ТИД Амфора: РХГА: Олег Абышко баспасы, 2011. — Б. 195.
Әдебиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Kamateros // Oxford Dictionary of Byzantium / Kazhdan, Alexander — Oxford University Press, 1991. — Б. 1098. — ISBN 978-0-19-504652-6.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse; Zielke, Beate Petronas (#5927) // Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 3. Band: Leon (#4271) – Placentius (#6265) — Walter de Gruyter, 1998. — Б. 563. — ISBN 978-3-11-016673-6.
- Византийский словарь: в 2 т. / [сост. общ. ред. К. А. Филатова] 1 Архивная копия от 3 июня 2019 на Wayback Machine. СПб.: Амфора. ТИД Амфора: РХГА: Издательство Олега Абышко, 2011, т. 2, с. 195.